اثرات مخرب سم مار جعفری (Echis carinatus) بر روی بافت های شش و کبد گونه ای از پرنده

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 6، دوره 5، شماره 3، اردیبهشت 1392   

نویسندگان

احمد قارزی¹؛ آمنه نظری¹؛ محسن عباسی²

¹دانشگاه لرستان، دانشکده علوم، گروه زیست‌شناسی، خرم آباد، ایران

²دانشگاه لرستان، دانشکده دامپزشکی، گروه علوم پایه، خرم آباد، ایران

چکیده

مار جعفری یکی از مارهای سمی و خطرناک است که در ایران نیز پراکندگی داشته و مسئول بیشتر موارد مارگزیدگی منجر به مرگ در دنیا است. در این بررسی اثرات گزش این مار بر روی گونه ای از پرندهمورد مطالعه قرار گرفت. طی این تحقیق تعداد چهار نمونه زنده از مار جعفری و 16 قطعه مرغ عشقMelopsittacus undulatus (شامل 8 نر و 8 ماده) مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر ارزیابی های رفتاری پرنده مورد گزش واقع شده، از بافت های کبد و ریه پرنده های شاهد و تیمار مقاطع میکروسکوپی تهیه و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در نمونه های تیمار، اثر سم با پیدایش درد، ادم، تخریب بافتی، خونریزی شدید ظاهر می گردد. هم عوارض موضعی و عمومی ظاهر شده بنظر می رسد ناشی از وجود انواعی از ترکیبات در سم مار مذکور است که از جمله آنها متالوپروتئینازها و اکارین می باشند.

کلیدواژه‌ها

مارجعفری؛ سم؛ بافت شناسی؛ شش؛ کبد