مطالعه جمجمه‌ی پستانداران گوشتخوار استان گلستان

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 9، دوره 6، شماره 3، اردیبهشت 1393   

نویسندگان

نصرت الله موحدی¹؛ حاجی قلی کمی²؛ هومن شجیعی¹

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، گروه زیست شناسی، دامغان، ایران

²دانشگاه گلستان، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، گرگان، ایران

چکیده

یکی از راه های شناخت و درک هر چه بیشتر و دقیق تر پستانداران گوشتخوار استفاده از دستگاه اسکلتی بخصوص جمجمه آنها می باشد زیرا صفات جمجمه ثابت بوده به همین خاطر با استفاده از خصوصیات ریخت شناسی دندانی و اندازه گیری جمجمه می توان گونه ها را با استفاده از منابع معتبر تشخیص داد. جهت آماده نمودن جمجمه ابتدا پوست و عضلات آن را تا سر حد امکان برداشته و سپس آن را به مدت 5-6 ساعت در آب 40 درجه به همراه با آنزیم پپسین قرار می دهیم آن که باقیمانده عضلات را کاملا از روی جمجمه برداشته و آن را پاک می کنیم سپس به مدت 24 ساعت آن را در آب اکسیژنه 50 درصد قرار داده و پس از آن که کاملا سفید و مفاصل آن مشخص گردید با آب شستشو داده و آماده بررسی می گردد. ابزار اندازه گیری برای بخش های مختلف جمجمه کولیس، پرگار مدرج و خط کش می باشد. در این تحقیق 25 نمونه جمجمه از گوشتخواران استان گلستان بررسی گردید. نتایج نشان داد که این جمجمه ها متعلق به پنج گونه از پنج خانواده ی Canidae، Ursidae، Felidae، HyaenidaeوMistelidae می باشند. جداول اندازه گیری، عکس های چهارگانه و نقشه نقاط جمع آوری برای هر جمجمه تهیه شد. با توجه به شرایط اقلیمی حیات وحش استان، نمونه های بررسی شده در این استان دارای اندامی بزرگتر نسبت به سایر پستانداران گوشتخوار نقاط مختلف کشور می باشند.

کلیدواژه‌ها

جمجمه؛ پستانداران؛ گوشتخواران؛ استان گلستان