تمثیل (مثالک) و کاربرد آن در کلیدر (جلد اول و دوم)

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 4، دوره 9، شماره 32، تیر 1396، صفحه 52-68

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیدجمال حسینی¹؛ عباس کی منش^{* 2}؛ آذر دانشگر³

¹دانشجوی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی: واحد کرج ـ ایران

³استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

چکیده

تمثیل از انواع ادبی شمرده می‌شود که در زبان عامه وسخنوران کاربردی چشمگیر داشته است. تمثیل، زبان مشترک انسان‌ها و وسیله‌ی بیان احساسات و تجربه‌های مشترک انسانی است به گونه‌ای که هم شنونده و هم گوینده در آن سهم دارند و این شراکت منجر به حس التذاذی می‌گردد که ریشه در فطرت، هویت و فرهنگ مردم دارد. کلیدر رمان حجیمی است که حوادث آن اگرچه مبتنی بر زندگی واقعی انسان‌ها است اما زبان شخصیت‌های این اثر انباشته از مثالک­های کوتاهی است که بازتاب دهنده‌ی فرهنگ و هویت جامعة کوچک آنهاست. جامعه‌ای که نمادی از جوامع مشابه خویش در دوره‌ای از تاریخ این سرزمین است. این پژوهش به انواع تمثیل در اثر کلیدر پرداخته است و از شواهد به دست آمده این نتیجه حاصل شده که مثالک­ها حیوانی «فابل» پرکاربردترین نوع تمثیل در این اثر داستانی است که در خدمت توصیف درآمده است.

کلیدواژه‌ها

تمثیل؛ مثالک؛ فابل؛ رمان؛ کلیدر

سایر فایل های مرتبط با مقاله

3 .pdf

مراجع

قرآن کریم (1386) ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: جامی.

1. بهار، مهرداد (1377) از اسطوره تا تاریخ، تهران: چشمه.
2. پورنامداریان، تقی (1375) رمز و داستان‌های رمزی، تهران: علمی و فرهنگی.
3. تقوی، محمد (1376) حکایت‌های حیوانات در ادب فارسی، تهران: روزنه.
4. حسینی کازرونی، سید احمد (1394) تمثیل و ادبیات تمثیلی، فصل­نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی در ادب فارسی، شماره پیاپی23، بوشهر دانشگاه آزاد اسلامی، صص13-24.
5. -------------------- (1394) نگرشی به تمثیل در ادبیات تعلیمی، فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی در زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر.
6. حق شناس، محمدعلی (1379) فرهنگ فارسی عامیانه یا گفتاری، کدام؟ نشر دانش، سال هفدهم- تابستان، شماره 2، صص 59-65.
7. دولت آبادی، محمود (1382) کلیدر، تهران: چشمه.
8. رضایی، عرب علی (1382) واژگان توصیفی ادبیات انگلیسی- فارسی، تهران: فرهنگ معاصر.
9. سلیمی بجیستانی، حسین (1389) کاربرد تمثیل در بازسازی شناختی، رشد مشاور مدرسه، تابستان، شماره 20، صص 46-49.
10. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1366)، صورخیال در شعر فارسی، تهران: آگاه.
11. شکوزاده، ابراهیم (1382) دوازده هزار مثل فارسی، مشهد: قدس رضوی.
12. شمیسا، سیروس (1370) انواع ادبی، تهران: میترا.
13. صاحبی، علی (1387) تمثیل درمانگری، کاربرد تمثیل در بازسازی شناختی، تهران: سمت.
14. طاهری، صدرالدین (1393) واژگونی مفهوم یک نماد، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره 20، شماره 30، پاییز صص 25-34.
15. فتوحی، محمود (1383-1384) تمثیل، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، س 12 و 13، شماره 47-49، زمستان 83 و بهار و تابستان 84.
16. گیرشمن، رومن (1379) سیلک کاشان، ترجمة اصغر کریمی، تهران: سازمان میراث فرهنگی
17. مؤتمن، زین العابدین (1346) شعر و ادب فارسی، تهران: بنگاه مطبوعاتی افشاری.
18. میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی (1377) واژه نامه‌ی هنر داستان نویسی، تهران: کتاب مهناز.
19. ولک، رنه (1374) تاریخ نقد جدید، ترجمة سعید ارباب شیرانی، تهران: نیلوفر.