پیش بینی نوسانات نمایه‌های حدی بارش در شهر سبزوار با استفاده از ریزمقیاس نمایی مدل LARS-WG برای دو دوره آتی 2030-2011 و 2065-2046

جغرافیای طبیعی

مقاله 4، دوره 9، شماره 34، اسفند 1395، صفحه 63-82   

نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

سید محمد عسکری زاده^{* 1}؛ غلامعلی مظفری²؛ احمد مزیدی³

¹دکتری آب و هواشناسی،اداره کل هواشناسی خراسان رضوی،مشهد ،ایران

²دانشیار گروه جغرافیا(آب و هواشناسی )، دانشگاه یزد،یزد،ایران

³دانشیار گروه جغرافیا(آب وهواشناسی) ،دانشگاه یزد،یزد،ایران

چکیده

تغییرات در رویدادهای آب و هوایی و اقلیمی دارای اثرات قابل توجهی است که آن را از جمله مهم ترین چالش‌های جدی فراروی جوامع در مقابله با تغییر اقلیم قرار داده است. در واقع یکی از جنبه‌های مهم تغییر اقلیم شناخت رفتار رویدادهای حدی است. لذا جهت ارائه دورنمایی از تغییرات آتی رویدادهای حدی بویژه بارش با استفاده از خروجی سه مدل گردش عمومی جو (HadCM3, CNCM3, NCCCSM) براساس سناریوهای A₁B, A₂ گزارش چهارم هیئت بین الدول تغییر اقلیم (IPCC) تحت مدل ‌LARS-WG برای دو دوره ‌آتی 2030-2011 و 2065-2046 برای ایستگاه سبزوار ریز مقیاس نمایی شده است. نمایه‌‌‌‌‌‌های بارش مورد مطالعه در این پژوهش شامل (PRCPTOT, R₁₀mm, R₂₀mm, R₉₅p, R₉₉p, RX₁day, RX₅day,SDII) که برای دو دوره‌ آتی یاد شده محاسبه گردید. نتایج نشان می‌دهد احتمالاً میانگین بیشینه بارش پنج روزه و شدت بارش طی دوره آتی2030-2011 و 2065-2046 تحت سناریوی A₂ افزایش می‌یابد. همچنین سهم بیشتری از کل بارش سالانه به وقوع بارش‌های سیل آسا و رگباری یعنی بارش‌های بیش از صدک 95 و 99 دوره پایه تعلق خواهد داشت. با توجه به نتایج بدست آمده افزایش این نمایه‌ها به معنی افزایش فراوانی وقوع سیل و شدت آن به ویژه طی دوره آتی2030-2011 خواهد بود. این در حالی است که طی دوره 2065-2046 احتمال می‌رود درصد افزایش شدت بارش و نمایه‌های بیشینه بارش پنج روزه نسبت به دوره 2030-2011 کمتر باشد.

کلیدواژه‌ها

نمایه‌های حدی بارش؛ مدل‌گردش عمومی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌؛ ریز مقیاس نمایی؛ سبزوار

مراجع

1. اشرف ، ب. موسوی بایگی ، م. کمالی ، غ و داوری ، ک.(1390) . پیش بینی نیاز آبی چغندر قند در دوره   2030  -2011 با استفاده از داده های اقلیمی شبیه سازی شده توسط مدل زیر مقیاس کننده LARS-WG (مطالعه موردی استان خراسان رضوی ) مجله آب و خاک . جلد 25 . شماره 5 . صص 1196-1184 مشهد .

2. بابائیـان،ا. ونجفی نیک،ز.(1384) "ارزیــابی تغییر اقلیم استـان خراسان رضوی در دوره 2039 – 2010 با استفاده از ریزمقیاس نمایی خروجی مدل GCM"، گزارش پروژه پژوهشکده اقلیم شناسی و سازمان هواشناسی کشور.

3.بابائیـان،ا و کوهی، م. ( 1391) ارزیابی شاخص های اقلیم کشاورزی تحت سناریوهای تغییر اقلیم در ایستگاههای منتخب خراسان رضوی ، نشریه آب و خاک ( علوم و صنایع کشاورزی) ج 26، ش 4، مهر- ابان؛ 967-953.

4.براتی ،‌ غ وجهادی طرقی ،‌ م.( 1378) " تعیین روند تغییرات دما و بارش شهر مشهد طی دوره آماری 1994-1951" فصلنامه تحقیقات جغرافیا شماره 55-54.

5.خزانه داری، ل.کوهی، م . زابل عباسی، ف. قندهاری، ش و ملبوسی، ش.( 1389) بررسی روند خشکسالی در ایران طی 30 سال آینده 2039-2010 ، چهارمین کنفرانس منطقها ی تغییر اقلیم

6.رحیم زاده، ف . عسکری، ا. فتاحی، ا. محمدیان، ن.و تقی پور، ا .(1388) "روند نمایه های فرین اقلیمی دما در ایران طی دوره 2003-1951"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 93، صص 15717-15742.

7.عسکری،ا.رحیم زاده، ف. محمدیان، ن.و فتاحی، ا .(1386) "تحلیل روند نمایه های بارش های فرین در ایران"، تحقیقات منابع آب ایران، سال سوم، شماره 3، 56-42.

8..عساکره، ح. (1389) "تحلیل تغییرات بارش های فرین شهرزنجان"، پژوهش های اقلیم شناسی، سال اول، شماره اول و دوم، صص 100-89.

9. کردجزی، م. باقری، س. بابائیان، ا و عبدالرجبار، م. ( 1390) تحلیل خشکسالی هواشناسی استان گلستان در دوره 2030-2010 میلادی با استفاده از سناریوهای مختلف مدل گردش عمومی جو HADCM3 ، چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب.

10.گل محمدی، م و مساح بوانی، ع. (1390) "بررسی تغییرات شدت و دوره بازگشت خشکسالی حوضه قره سو در دوره های آتی تحت تاثیر تغییر اقلیم". نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 25 (2): 315 تا 326.

11.مساح بوانی، ع و سادات آشفته، پ. (1386) "بررسی اهمیت موضوع تغییر اقلیم در جهان و تاثیر آن بر سیستمهای مختلف". کارگاه فنی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب، 24 بهمن ماه 1386. تهران.

span>

 

'Business as usual' climate change scenario. Climate Change Journal62, 217-232

 

27- Rusticucci, M., and Renom, M. 2008. Variability and trends in indices of quality-controlled daily temperature extremes in Uruguay. Int. J. Clim. 28: 1083-1095.

28- Roy K., Rahman M., and KumanU. 2009. Future climate change and moisture stress: Impact on crop agriculture in south-western Bangladesh. Climate Change and Development Perspective. 1(1):1-8.

29-Todisco F and Vergni L, 2008. Climatic changes in central Italy and their potential effects on corn water consumption. Agric For Meteorol 148: 1–11.