نقش اخلاق حضرت محمد (ص) در ترویج حقوق شهروندی و تجلی آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و منشور حقوق شهروندی

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 3، دوره 9، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 57-80   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

چکیده
بحث در مورد حقوق شهروندی از مباحث مهم جهان معاصر می باشد که مورد توجه صاحبان نظران مکاتب حقوقی قرار گرفته است. در این میان سیره پیامبر اکرم(ص) بر مبنای قرآن کریم به عنوان مهم‌ترین خاستگاه حقوقی در اندیشه اسلامی برای تدوین منشور رفتار شهروندی، بهترین معیار محسوب می شود؛ پیامبر(ص) هسته اولیه امت وسط و الگو را پی‌ریزی فرمود، پس از اندک زمانی به یثرب رفت، و یثرب را با ترویج حقوق شهروندی بر طبق آیین قرآن و اخلاق، به  «مدینه النبی» تبدیل کرد؛ بنابراین ضرورت دارد پرسیده شود که اخلاق پیامبر چه تاثیری در ترویج حقوق شهروندی داشت؟ و این مهم چگونه در قانون اساسی ایران و منشور حقوق شهروندی دولت متجلی گشته است؟ این نوشتار به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی - تحلیلی با هدف تبیین رفتار پیامبر (ص) در ترویج حقوق شهروندی نگاشته شده و به این نتیجه رسیده که شیوه اخلاقی پیامبر موجب ترویج و دعوت به وحدت و برادری، جلوگیری از اختلاف، حق کرامت، حق امنیت، حق آسایش و تقسیم درست امکانات، آزادی بیان و مذهب، حق مالکیت، حق دادرسی یکسان در برابر قانون که از جمله مولفه های راستین حقوق شهروندی است، گردید و در قانون اساسی ایران و منشور توسعه خواه حقوق شهروندی دولت مورد تاکید قرار گرفته است و محور عملکرد گفتمانی دولت می باشد.
کلیدواژه ها: حضرت محمد (ص)، حقوق شهروندی، قانون اساسی، منشور حقوق شهروندی.

مراجع