جانـــوران در باور و اساطیر ایران باســــتان

باستان شناسی ایران

مقاله 8، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 5، اسفند 1392، صفحه 95-114   

نوع مقاله: علمی

نویسنده

سلیمان اسکندری راد^*

کارشناس ارشد تاریخ ایران، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور شوشتر

چکیده

اسطوره از خانواده ی روایت­هایی است که هستی را آنگونه که بشر روزگار باستان دریافت می­کرده است، به نمایش می گذارد و چنین وامی­نماید که حقایقی ازلی با اعتبار ابدی را در خود دارد. از گونه های بسیار مهم اسطوره، اسطوره­ ی آغاز است که سرآغازها را آنگونه که بشر روزگاران باستان بدان باور داشته است، روایت می­کند. در این مقاله، به بررسی سرآغاز جانوران از دریچه ­ی باورهای اساطیری ایرانیان باستان پرداخته ایم. در چنین پژوهشی نباید از یاد برد که بیشتر نزدیک به همه­ ی متون ایرانی باستان و میانه مفقود شده ­اند، اما محتوای برخی از آنها به طور کامل یا ناقص و به طرق گوناگونی چون ترجمه، تلخیص، اقتباس، ردیّه نویسی، در متون دوره­ ی اسلامی برجای مانده است. برخی از این متون، سخت مغشوش ­اند، اما برخی دیگر از قبیل سنی ملوک الارض و الانبیاء اثر حمزه اصفهانی و زین الاخبار اثر گردیزی دقتی شگفت دارند، آن­گونه که پاره ­ای از این دو منبع، یادآور اوستا، وداها و منابع یونانی باستان است.

کلیدواژه‌ها

اسطوره؛ ایران باستان؛ جانوران؛ اوستا