بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی در ایران

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2، آذر 1396، صفحه 81-106   

نویسندگان

فاطمه ثابت^{* 1}؛ نغمه هنرور²؛ علی رضایی³

¹دانشگاه آزاد آباده

²مدرس و مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده

³مدیر گروه و استادیار رشته مدیریت بازرگانی بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده

چکیده

رشد اقتصادی و کنترل تورم از جمله هدف هایی است که هر اقتصادی دنبال می کند. در جهان امروز قدرت تصمیم گیری و نقش آفرینی در معاملات جهانی از کشورهایی است که در اقتصاد حرف های زیادی برای گفتن دارند. چنانچه هدف سیاست گذاران، توسعه و تشویق تجارت باشد، برای نیل به این هدف باید با تقویت بنیان های تولید کشور، رشد اقتصادی را برای حضور در عرصه بین المللی تسریع و تورم را کنترل کرد. مطالعه حاضر به بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی ایران طی دوره 1395- 1350 با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) می پردازد. نتایج آزمون همجمعی یوهانسون نشان داد که رابطه تعادلی بلند مدت بین متغیرها موجود می باشد. نتایج تحلیل واکنش ضربه مشخص کرد که شوک مثبت صادرات در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت اثر مثبت معنادار بر رشد اقتصادی و تورم دارد. شوک مثبت واردات در کوتاه مدت اثر مثبت معنادار و در میان مدت و بلند مدت اثر منفی معنادار بر رشد اقتصادی دارد و این شوک در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تاثیر منفی معنادار بر تورم دارد

کلیدواژه‌ها

صادرات واردات؛ رشد اقتصادی؛ تورم؛ الگوی تصحیح خطای برداری (VECM)

مراجع

آذربایجانی کریم، راکی مولود، رنجبر همایون، 1390، "تأثیر متنوع سازی صادرات بر بهره وری کل عوامل تولید و رشد اقتصادی (رویکرد داده های تابلویی در کشورهای گروه دی هشت)"، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال 1، شماره 3، صص 201-165.

اسلاملوئیان کریم، شفیعی سروستانی مریم، جعفری محبوبه، 1389، بررسی اثر بازبودن تجاری بر متغیرهای کلان در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران (( 43: 21-1.

تفضلى فریدون، 1378، اقتصاد کلان: نظریه ها و سیاست های اقتصادی، تهران: نشر نی.

جلالی نائینی احمد رضا،1375، صادرات ورشد اقتصادی، پژوهشنامه بازرگانی، ش 1

حیدریان حامد، سقائیان نژاد حمید،1379، "تعیین رابطه علی بین صادرات و رشد اقتصادی با استفاده از الگوهای VAR به روش رگرسیون به ظاهر غیر مرتبط تکراری(SUR) در ایران"، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. دوره پانزدهم، شماره 2.

روز بهان محمود،1385، تئوری اقتصاد کلان، تهران: انتشارات مولف.

سالم بهنام، یوسف پور نفیسه، 1391، "بررسی آثار آزاد سازی تجاری در کشورهای در حال توسعه" فصلنامه بررسی مسایل و سیاست های اقتصادی، دوره دوازدهم، شماره 1، 104-93.

سالواتوره و دیگران،1375،گات و نظریه های جدید تجارت بین الملل، ترجمه احمد اخوی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.

علیزاده محمد، گلخندان ابوالقاسم، محمدیان منصور صاحبه، 1394، "تأثیر آستانه ای بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی ایران: الگوی رگرسیون انتقال ملایم (STR)"، فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، سال دوم، شماره 2: 24-1.

فرهادی کیا علی، 1387، "تجزیه و تحلیل رابطه تعادلی و بلند مدت بین واردات سرمایه ای-واسطه ای و صادرات غیر نفتی( 1376-1340)"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

کرباسی علیرضا، مهدی پیری،1388،" بررسی رابطه میان آزادی تجاری و رشد اقتصادی در ایران"، مجله دانش و توسعه، 16(27): 160-145.

گرجی الهام ، علیپوریان  مهدی،1385،" اثر آزاد سازی تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک"، پژوهشنامه بازرگانی، 40.

متوسلی مهدی، 1378، "بررسی رابطه رشد صادرات و رشد اقتصادی بر اساس آزمون علّی گرنجر"،  پژوهشنامه بازرگانی، فصلنامه مؤسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی، شماره 12.

محمدنیارضا،1384، "اثر تجارت خارجی( صادرات و واردات به تفکیک کالاهای سرمایه ای، واسطه ای و مصرفی) بر رشداقتصادی ایران (1380-1338)، دانش پژوهان، شماره 7.

وارث حامد، محمدی شاپور، پروندی یحیی،1391،"تاثیر رقابت پذیری جهانی (GCI) بر کامیابی اقتصادی کشورها: ارائه مدلی برای ارتقای رقابت پذیری ملی ایران"، فصلنامه علوم مدیریت.

Arip M, Affendy Y, Lau S , Abdul, 2010, “Export Diversification and Economic Growth in Malaysia”, University Malaysia Sarawak (UNIMAS), MPRA Paper No  20588, posted 09.

Alfaro  L, 2005, "Inflation, Openness and  Exchange Rate Regimes. The Quest for Short Term Commitment", Journal of Development Economics, No 77, pp. 229-249.

Arrow KJ, 1962, "The economic implications of learning by doing, Review of Economic Studies": 155-173.

Badinger H, Tondl G, 2002, "Trade, Human Capital and Innovation", IEF Working Paper, No 42.

Balassa B, 1978, "Exporst and economic growth: further evidence", Journal of Development Economics: 181-189.

Bowdler C,2003, "Openness and the Output-Inflation Tradeoff": Working Paper, Nuffield College (University of Oxford): 1-23.

Chen G, Rangan N ,2006, "An Investigation of Openness and Economic Growth Using Panel Estimation, University of Pretoria.

Davidson R , MacKinnon J,1993, Estimation and inference in econometrics, Oxford, University Press, New York, NY. Greene, W. H.

Dexter A, Levi M, Nault B, 2005, "International Trade and the Connection between Excess Demand and Inflation", Review of International Economics, 13(4): 699-708.

Enders W,1995, Applied econometric time series, John Wiley & Sons, In USA.

Foster N, 2008, "The Impact of Trade liberalization on Economic Growth: Evidence from a Quantile Regression Analysis", Kyklos, Vol 61, No 4, 543-567.

Johansen S, 1995, Likelihood-based inference in cointegrated vector autoregressive models. Oxford University Press, Oxford.

Kwan A, Cotsomitis J, 1996, "Economic growth and exogeneity: Taiwan 1953-1988", The American Economist, 28(4): 467-471(5).

Lutkepohl H, 2005, New introduction to multiple time series analysis, Springer-Verlag, Berlin.

Lucas,1988, "On the Mecanics of Economic Development", J. of Monetary Economics, No 22

Nthakumaran K, Ying L, 2012, "Openness and the Environmental Kuznets Curve: evidence from China", Economic Modeling, 29(3), 566–576.

Ozturk I, Acaravci A, 2013, "The Long- Run and Causal Analysis of Energy, Growth, Openness and Financial Development on Carbon Emissions in Turkey", Journal of Energy Economics, 36, pp 262-267.

Philips  H ,1957, "Impulse response analysis of cointegrated systems", Journal of Economics Dynamics and Control 16, No 1, 53–78.

Raphael A, 2015,"Human capital and the dynamic effects of trade ",Journal of Development Economics, Volume 117, P 107-118

Rebelo,1991,"Long – Run Policy Analysis and Long – Run Growth", J. of Political Economy, No 99.

Ricardo D, 1969, Principles of political and taxation Reprinted Dutton, New York.

Rich  R, Rissmiller D, 2000, "Understanding the Recent Behavior of U.S. Inflation, Current Issues in Economics and Finance", Federal Reserve Bank of New York.

Romer P,1987,"Growth Based on Increasing Returns to Specialisation:, Journal of Political Economy, No. 94.

Sachs J, Andrew W,1995,"Economic Reform and The Process of giobal integration", Brooking in Economic Activity.

Solow RM, 1956, "A contribution to the theory of economic growth" Quarterly Journal of Economics: 65-94.

Solow RM, 1957, "Technical change and the aggregate production function", Review of Economics and Statistics, 39: 312-320.

Young A, 1991, "Learning by Doing and Dynamic Effects of International Trade", Quarterly Journal of Economics, No 106, p 369-405.

Zakaria M, 2014, "Effects of Trade Liberalization on Exports, Imports and Trade Balance in Pakistan: A Time Series Analysis", Prague Economic Papers, 1, 121-139.