پیشگیری از بزهکاری اطفال با رویکرد خانواده و مدرسه مدار در سیاست جنایی ایران

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 5، دوره 9، شماره 33، آذر 1395، صفحه 115-140   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

داود کرمی¹؛ منوچهر عبدالهی²

¹استادیار دانشگاه ازاد کرج

²دانشجو دکترا حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده

ارزش و اهمیت موضوع بزهکاری اطفال، مساله ای مهم و غیرقابل تردید در جوامع امروزی است که لزوم پیش گیری از آن نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. مشارکت و همکاری خانواده و مدرسه موضوعی است که در راستای ارتقای کیفیت در اجرای برنامه های پیش گیری از بزهکاری اطفال پا به عرصه ظهور گذاشته است. اهمیت و نقش ایجاد چنین مشارکتی، خود محصول و زاییده ی اهمیت و جایگاه والای هریک از این دو نهاد اجتماعی در بحث پیش گیری از بزهکاری اطفال می باشد. چرا که خانواده از یک طرف اولین نهادی است که طفل پس از تولد در آن پا می گذارد و از الگوهای موثر در یادگیری رفتاری کودکان در نخستین سال های زندگی به شمار می رود. ورود کودک به محیط مدرسه نیز اولین گام وی برای تطابق با اصول و مقررات اجتماعی است. بنابراین مشارکت خانواده و مدرسه می تواند جایگاه بسیار مهمی در زندگی اطفال و شکل گیری شخصیت آنان داشته باشد و به همین جهت میتواند نقش مهمی در امر شناسایی کودکان بزهکار یا در معرض خطر بزهکاری و حل مشکلات آنان ایفا نماید.

کلیدواژه‌ها

پیش گیری؛ بزهکاری؛ خانواده؛ مدرسه؛ سیاست جنایی؛ اطفال

مراجع

 

فهرست منابع

الف) منابع فارسی

1- کتاب‌ها

1. اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، تهران، نشر میزان، چاپ یازدهم، 1385

2. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد پنجم، تهران، کتابفروشی اسلامی، چاپ بیست و ششم،۱۳۸۵

3. دانش، تاج زمان، طفل بزهکار کیست، روش اصلاح و تربیت او چیست، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول، 1385

4. ژرژ پیکا، جرم شناسی، ترجمه علی حسین نجفی ابرند آبادی، تهران، میزان، چاپ دوم، 1390

5. سادات، محمدعلی، راهنمایی پدران و مادران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، 1371

6. شامبیاتی، هوشنگ، بزهکاری اطفال و نوجوانان، تهران، انتشارات مجد، چاپ دوم، 1389

7. صلاحی، جاوید، بزهکاری اطفال و نوجوانان، تهران، نشر میزان، چاپ سوم، 1387

8. طه، فریده، بررسی کنگره‌های پیشگیری از جرم و عدالت کیفری سازمان ملل متحد(1)، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1390

9. عباچی، مریم، حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول، 1380

10. غفوری غروی، سید حسن، انگیزه‌شناسی جنائی: پژوهشی درباره بزهکاری اطفال و نوجوانان در ایران، تهران، انتشارات دانشگاه ملی ایران، 1359

11. گسن، ریموند، جرم شناسی نظری، ترجمه مهدی کی‌نیا، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول، 1374

12. گسن، ریموند، جرم‌شناسی کاربردی، ترجمه مهدی کی‌نیا، تهران، نشر مترجم، چاپ اول، 1370

13. محمدی اصل، عباس، بزهکاری نوجوانان و نظریه‌های انحراف اجتماعی، تهران، علم، چاپ اول، 1385

14. معظمی، شهلا، بزهکاری کودکان و نوجوانان، تهران، دادگستر، چاپ ششم، 1391

15. --------------------------------------------------------------، چاپ اول، 1388

16. معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، تهران، انتشارات فرهنگ نما، چاپ اول، 1387

17. منصور، محمود؛ دادستان، پریرخ، لغت‌نامه روانشناسی، تهران، لوحه، 1356

18. مهدوی، مهدی، پیشگیری از جرم، تهران، سمت، چاپ اول، 1390

19. میرخلیلی، سید محمود، پیشگیری وضعی از بزهکاری با نگاهی به سیاست جنایی اسلام، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول، 1388

20. نجفی توانا، علی، نابهنجاری و بزهکاری کودکان و نوجوانان از منظر جرم شناسی مقررات داخلی و اسناد بین‌المللی، تهران،‌ آموزش و سنجش، چاپ اول، 1385

21. نجفی ابرند آبادی، علی حسین؛ هاشم بیگی، حمید، دانشنامه جرم شناسی، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ دوم، 1390

22. نوبهار، وحید؛ جلالی، فرزاد و واعظ طبسی، محمد، درآمدی بر حقوق کودک،  مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، چاپ اول، 1382

23. نوربها، رضا، زمینه حقوق جزای عمومی، تهران: نشر گنج دانش، چاپ چهاردهم، 1384

2- مقاله‌ها

24. آزموده، ادریس، "نقش خانواده در پیشگیری از وقوع جرم"، پیشگیری رشدمدار، مجموعه مقالات ارسالی اولین همایش ملی پیشگیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، چاپ اول، تهران، نشر حدیث کوثر، جلد دوم، 1390

25. اردبیلی، محمدعلی؛ حسینی، سید محمد؛ فرجیها، محمد و محمدی، قاسم، میزگرد پیشگیری از جرم در حقوق کنونی ایران، مجله حقوقی دادگستری، شماره 48 و 49 ، پاییز و زمستان 1383

26. اسداللهی، عبدالرحیم؛ برات‌وند، محمود، رابطه بین کودک آزاری والدین و الگوی مجرمانه شرارت در کودکان آزار دیده، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 19، زمستان 1384

27. اشراقی، محمود؛ یزدانی، محمد حسین، پیشگیری از وقوع جرم، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات علوم اجتماعی ایران، پیش شماره 2

28. جمشیدی، علیرضا، "آسیب‌های مصرف مواد مخدر و ضرورت اصلاحات قانونی"، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 14

29. حاجی ده آبادی، محمد علی، پرورش اجتماعی کودک و نوجوانان از دیدگاه روایات، تربیت، سال دوازدهم، شماره هفتم

30. ---------------------------- ، پیشگیری از جرم، مجموعه مقالات دانشنامه امام علی (ع)، چاپ دوم، تهران، مرکز نشر ثار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1382، جلد پنجم

31. خسروشاهی، قدرت اله؛ حیدر منصوری، پیشگیری زودرس از بزهکاری با رویکرد خانواده مدار، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال پنجم، شماره شانزدهم، پاییز 89

32. خسرو شاهی، قدرت الله، پیشگیری از جرم در آموزه‌های قرآنی، مجله پژوهش‌های مدیریت راهبردی، شماره 30 و 31

33. رجبی پور، محمود، "بزهکاری دانش‌آموزان و امکان پیشگیری اجتماعی رشدمدار از دیدگاه کارشناسان آموزش و پرورش"، فصلنامه دانش انتظامی، تابستان 1387، شماره 39

34. عباچی، مریم، "پیشگیری از بزهکاری و بزه دیدگی کودکان"، دادگستری، شماره 47، تابستان 1383

35. کتولی نژاد، خدابخش، "نقش خانواده در پیشگیری از جرم"، پیشگیری رشدمدار، مجموعه مقالات ارسالی اولین همایش ملی پیشگیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، جلد دوم، تهران، نشر حدیث کوثر، چاپ اول، 1390

36. فرهود گل محمدی، "نگاهی بر نقش حفظ و تقویت ارزش‌ها در جوانان در پیشگیری از وقوع جرم"، پیشگیری رشدمدار، مجموعه مقالات ارسالی اولین همایش ملی پیشگیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، جلد دوم، تهران، نشر حدیث کوثر، چاپ اول، 1390

37. متولی زاده نائینی، نفیسه، "پیشگیری رشدمدار"، مطالعات پیشگیری از جرم، سال دوم، شماره دوم، بهار 1386

38. موسوی بجنوردی، سید محمد، "بررسی مفهوم و معیار کودکی در تفکر اسلامی و قوانین ایران برای بهره‌مندی از حقوق مربوطه، پژوهش‌نامه متین، شماره 21

39. مهدوی، محمود، نیکزاد اختری، "خانواده، کنترل اجتماعی و پیشگیری از بزهکاری اطفال و نوجوانان"، مطالعات پیشگیری از جرم، زمستان 91، شماره 25

40. مهران، ناصر، "بزهکاری واقعیتی نامشخص"، پژوهش‌های مدیریت راهبردی،  شماره 25 و 26

41. نجفی ابرند آبادی، علی حسین، پیشگیری از بزهکاری و پلیس محلی، تحقیقات حقوقی، شماره 25 و 26، بهار و تابستان 1378

 

 

3- تقریرات و جزوه‌های درسی:

42. حاجی ده آبادی، محمدعلی، تقریرات درس جرم شناسی، دوره کارشناسی ارشد دانشکده آموزش‌های مجازی دانشگاه قم، 1390

43. ---------------------------- ،‌ جزوه روانشناسی جنایی دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، 1392

44. نجفی ابرند آبادی، علی حسین، مباحثی در علوم جنایی، تقریرات دکتر نجفی ابرندآبادی، به کوشش شهرام ابراهیمی، ویراست ششم

4- پایان‌نامه‌ها

1. افشری، صغرا، بررسی و مقایسه رویکردهای مختلف پیشگیری از بزهکاری کودکان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه قم، 1388

2. کاردار، شبنم، بررسی دلایل جرم‌گرایی اطفال و نوجوانان و نقش خانواده به عنوان مانع بزهکاری اطفال و نوجوانان در شهرستان خوی، دانشگاه قم، 1391

5- قوانین

1. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

2. قانون مدنی

3. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

4. اساسنامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان

5. ماده واحده تشکیل شوراهای انجمن اولیا و مربیان

6. قانون نیروی جمهوری اسلامی ایران

7. قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش

8. لایحه پیشگیری از وقوع جرم

6- روزنامه‌ها

1. روزنامه اعتماد، شماره 1346، به تاریخ 30/7/85

2. روزنامه ایران، سال نوزدهم، شماره 5489، 27/7/1392

ب) منابع عربی

1. ابن منظور، لسان العرب، جلد سوم، قم، ادب الحوزه، 1405

2. الطبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد دوم، بیروت، دارالمعرفه ،1408هجری قمری

3. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، جلد یازدهم، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417، چاپ پنجم

4. موسوی خمینی، روح ا...، تحریرالوسیله، جلد دوم، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 1390

ج) سایت‌های اینترنتی

1. انحراف و جرم از دیدگاه جامعه شناسی و حقوقی، مأوی: نشریه داخلی قوه قضاییه، تاریخ 24/12/1392، سایت اینترنتی: www.maavanews.dadiran.ir      2. واژگان روانشناسی کودک، رشد: دانشنامه شبکه ملی مدارس، تاریخ:7/3/ 1393سایت اینترنتی: www.daneshnameh.roshd.ir

3. طالشی، مصطفی، برنامه‌ریزی مشارکتی، تاریخ: 6/2/1393سایت اینترنتی: www.Pnu.ac.ir

4. شفیعی، شیرین، مشارکت محوری و نقش آن در فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تعاونی،  وزارت تعاون، دفتر آموزش، بهمن 1386، تاریخ: 3/2/1393، www.Bonyadmaskan.ir

5. افتخاری، رکن الدین، تعریف مشارکت در چارچوب برنامه‌ریزی مشارکتی، تاریخ: 4/3/1393 ، سایت اینترنتی:

 WWW. Spatialgeography.Blogfa.Com

6. اساسنامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان، تاریخ:9/4/1393  سایت اینترنتی:  www.Portal.farsedu.ir

7. ماده واحده تشکیل شوراهای انجمن اولیا و مربیان، تاریخ: 9/4/1393سایت اینترنتی: www.fish.medu.ir

8. دانشنامه حوزوی ویکی فقه، تاریخ مراجعه: 7/9/1392،www.wikifeqh.ir

 9. تاریخچه انجمن اولیا و مربیان تاریخ:9/4/1393، سایت اینترنتی: www.peyvand.medu.ir

 قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش