تأثیر آموزش مبتنی بر افزایش آگاهی از آسیب‌های حاصل از روابط آسیب‌زای دختر و پسر بر نگرش دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 3، دوره 10، شماره 38 - شماره پیاپی 4، بهمن 1387، صفحه 41-62   

نویسندگان

هما شیخ‌دارانی^* ؛ حسینعلی مهرابی؛ محمدباقر کجباف؛ محمدرضا عابدی

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر افزایش آگاهی از آسیبهای ناشی از روابط آسیب‌زای دختر و پسر بر نگرش دانش‌آموزان دختر مدارس دوره متوسطه شاهین‌شهر بود. پژوهش در قالب طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی از نوع دو گروهی همراه با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیریِ یکماهه انجام گرفت. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان دختر پایه اول و دوم متوسطه شاخه نظری بودند و نمونه‌گیری به شیوه تصادفی خوشه‌ای بر مبنای کلاس انجام گرفت. آزمودنی‌ها به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی‌های گروه آزمایش طی یک دوره شش جلسه‌ای 90 دقیقه‌ای مداخلات آموزشی را دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق‌ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» با پنج خرده‌مقیاس و 41 گویه بود که به بررسی نگرش دانش‌آموزان دختر نسبت به روابط دختر و پسر می‌پرداخت. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیره با کنترل نمرات پیش‌آزمون نشان داد در مجموع آموزش پیشگیری از روابط آسیب‌زا باعث ایجاد تغییر نگرش در دانش‌آموزان در مرحله پس‌آزمون و پیگیری شده است. همچنین نتایج نشان داد این آموزش‌ها در دانش‌آموزان دختر باعث بهبود نگرش آنها در حیطه‌های «آسیب به زندگی مشترک آینده» و «آسیب به روابط خانوادگی» شده است (05/0P < ). این تغییر در حیطه «آسیبهای اجتماعی» فقط در مرحله پس‌آزمون ایجاد شد. همچنین این مداخله بر نگرش آنان در حیطه‌های «آسیبهای عاطفی، روانی» و «مشکلات تحصیلی» تأثیر معناداری نداشت.

کلیدواژه‌ها

نگرش نسبت به روابط دختر و پسر؛ پیشگیری از روابط آسیب‌زا؛ آسیبهای اجتماعی؛ آسیبهای روانی ـ اجتماعی؛ آسیبهای روانی ـ عاطفی و مشکلات تحصیلی