بررسی اعتبار، روایی و هنجار‌یابی سیاهۀ رفتارهای مستقیم و غیرمستقیم ایرلند در زندانیان شهرستان همدان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 3، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 48، آبان 1391، صفحه 20-33   

نویسندگان

وحیده حجه فروش^* ؛ رسول کرد نوقابی¹؛ حسن پاشا شریفی²؛ محمد پورسینا³

¹دانشگاه بوعلی سینا

²دانشگاه آزاد اسلامی رودهن

³علمی کاربردی زندان همدان

چکیده

  هدف این پژوهش بررسی عملی بودن اعتبار، روایی و هنجار‌یابی سیاهۀ رفتارهای مستقیم و غیرمستقیم ایرلند است. جامعۀ آماری زندانیان غیرسیاسی زندان مرکزی شهرستان همدان است که از میان آنها 500 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و به سیاهۀ ایرلند (2007) در یک مرحله پاسخ دادند. به‌منظور به‌دست آوردن پایایی پرسشنامه از روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ استفاده شد. روش بازآزمایی با تکرار خود سیاهه پس از یک هفته بر روی 100 نفر اجرا شد که ضریب پایایی برای فرم قربانی بودن 47/0 r = و برای فرم قلدری 43/0 r = در سطح معناداری 01/0 > P به‌دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ نیز برای سیاهۀ قربانی بودن 92/0 و برای سیاهۀ قلدری 90/0 به دست آمد. پس از حذف 12 ماده از فرم اول و 10 ماده از فرم دوم که همبستگی ضعیفی با کل سیاهه داشتند و از نظر آماری بی‌معنا بودند، ضریب اعتبار به ترتیب 94/0 و 92/0 برآورد شد. برای بررسی روایی سازه و اینکه سیاهه از چه عواملی اشباع شده است، از روش تحلیل عاملی استفاده شد و با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی و چرخش پروماکس از مجموعۀ فرم قربانی بودن 5 عامل و از فرم قلدری نیز 5 عامل استخراج شد. در این پژوهش برای بررسی روایی ملاکی همزمان از نظرات نگهبانان بندها در خصوص میزان رفتارهای مرتبط با زورگیری به‌عنوان ملاک استفاده شد. نتایج نشان داد که این ضریب برای فرم قربانی بودن 45/0 r = و برای فرم قلدری43/0 r = بود و نشان می‌دهد که هر دو ضریب همبستگی در سطح 01/0 P < معنادار است .

کلیدواژه‌ها

نرم یابی؛ زورگیری؛ قلدری؛ قربانی بودن؛ زندانیان