مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق اسناد، آموزش از طریق تمثیل و آموزش از طریق اسناد ـ تمثیل بر میزان خوشبینی دانش‌آموزان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 7، دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 54، اسفند 1392، صفحه 61-72   

نویسندگان

گلاویژ علیزاده^* ؛ رسول کردنوقابی؛ نجمه نظری

چکیده

  هدف از انجام این پژوهش، مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق «اسناد»، «تمثیل» و «اسناد و تمثیل» بر میزان خوشبینی دانش‌آموزان بود. روش مطالعه نیمه‌تجربی، با پیش‌آزمون پس‌آزمون و گروه گواه بود. جامعۀ آماری شامل همۀ دانش‌آموزان دختر سال اول مقطع متوسطۀ دبیرستان‌های روزانه و دولتی شهر همدان در سال تحصیلی 1390ـ1389 و روش نمونه‌گیری از نوع خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. نمونه شامل 96 نفر از دانش‌آموزان بود که به‌صورت جایگزینی تصادفی در چهار گروه 24 نفری (سه گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ خوشبینی، (الری و فینچام، 2000) بود مداخلۀ آزمایشی برای هر کدام از گروههای آزمایش طی ده جلسه اجرا شد و پس از اتمام جلسه‌های آموزشی از هر چهار گروه پس‌آزمون به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از SPSS 16 و آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی LSD تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین اثربخشی تمام روش‌ها، بجز اثربخشی تمثیل در مقایسه با اسناد و اثربخشی اسناد در مقایسه با کنترل، بر بهبود میزان خوشبینی دانش‌آموزان دختر سال اول تفاوت معنادار وجود دارد (001/0 > P ). و همچنین در مقایسۀ اثربخشی سه روش آموزش می‌توان گفت که بیشترین اثربخشی به ترتیب مربوط به روش‌های اسناد/ تمثیل، تمثیل و اسناد بوده است. براساس این یافته‌ها می‌توان گفت که آموزش از طریق اسناد / تمثیل و تمثیل باعث بهبود در میزان خوشبینی دانش‌آموزان می‌شود. از این‌رو استفاده از این آموزش‌های جدید نظیر تمثیل و اسناد/ تمثیل می‌تواند مشکلات اکنون و آیندۀ دانش‌آموزان را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

خوشبینی؛ سبک اسناد؛ تمثیل