مقایسه و بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان در دانش‌آموزان دختر مدارس عادی و تیزهوش شهرستان آباده

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 12، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 63، خرداد 1395، صفحه 107-115   

نویسندگان

فهیمه رجبی^{* 1}؛ عبدالهانی شیرعلی پور²

¹عضو هیأت علمی گروه علوم‌تربیتی، دانشگاه پیام نور، ایران

²کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، آموزگار ابتدایی ادارۀ آموزش و پرورش فارس

چکیده

هدف از این پژوهش مقایسه و بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان در دانش‌آموزان دختر مدارس عادی و تیزهوش شهرستان آباده در سال تحصیلی 90ـ1389 بود. جامعۀ آماری این پژوهش 480 دانش‌آموز بودند. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. به این منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی تعداد 100 دانش‌آموز از دبیرستان عادی و 100 دانش‌آموز از دبیرستان تیزهوش انتخاب شد. برای سنجش ویژگی‌های شخصیتی، پرسشنامه شخصیتی (آیزنک، 1990) برای نوجوانان و برای سنجش سلامت روان، از پرسشنامۀ سلامت روان گلدبرگ استفاده گردید. تحلیل یافته‌ها بر اساس تحلیل واریانس چندمتغیره و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، بین دانش‌آموزان تیزهوش و عادی در سطوح ویژگی‌های شخصیتی روان‌رنجورخویی و دروغگویی تفاوت معناداری وجود دارد (001/0P<). همچنین بین سلامت روان و همۀ سطوح آن بجز کارکرد اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<). ضریب همبستگی بین روان‌رنجورخویی و سلامت روان، پرخاشگری و سلامت روان، دروغگویی با سلامت روان در دانش‌آموزان تیزهوش معنادار شد. همچنین ضریب همبستگی بین پرخاشگری و سلامت روان با (4/0- r=)، دروغگویی با سلامت روان در دانش‌آموزان عادی معنادار شد. این پژوهش نشان داد که میزان دروغگویی و روان‌رنجورخویی، در بین دانش‌آموزان مدارس عادی بیشتر از مدارس تیزهوش است و همچنین دانش‌آموزان تیزهوش از سلامت روان بالاتری در زیرمقیاس‌های علایم جسمانی و افسردگی برخوردار بودند که باعث شده آنان سبک روی‌آوری بهتر و مؤثرتری برای حل مسائل زندگی داشته باشند، کمتر دچار اضطراب و نگرانی شوند و از سلامت روانی بالاتری برخوردار گردند.

کلیدواژه‌ها

شخصیت؛ سلامت روان؛ دانش‌آموز تیزهوش؛ دانش‌آموز عادی؛ دانش‌آموز دختر دبیرستانی

مراجع

Baker JA. (1995). Depression and suicidal ideation among academically gifted adolescents. Journal of Gifted Child Quarterly. 39(4) Hosseini, S.H., Moosavi, S.E.,& Hosein, R. Z. (2003). Assessment of mental health in students of junior high schools in the city of sari, Iran. The Quarterly Journal of Fundamentals of Mental Health (19 & 20) 92-99. Persian. Parvizi, S. Ahmai, F., & Nikbakht, A.R. (2003). Qualityves study of adolescents perceptions of health related Issues. Journal of Payesh Oct,. 2(4),245-252. Persian. Golberg JI. (1990). The public and professional perception of the emotional status of gifted children. Journal of the Education of the Gifted. 13: 202-211. Mahmoudi, , M. (2010). Comparative assessment of mental health of gifted and average students of junior high school. Journal of Social and Behavioral Sciences, 5, 2027–2033. Mohammadi, M; Rahgozar, M; Bagheri yazdi, S; Naghavi, H; Pouretemad, H halajabadi faraahani, F; Mesgarpour, B.( 2003); Epidemiological Study of psychiatric disorders in Thehran Province. Iranian JournL Of Psychiatry and clinical psychology . 9(2): 4-14. Sadeghian E, Heidarnia A. (2009). [Determination of mental health and related stressors in student of Hamadan medical university]. The Hayat of ficial scientific quarterly publication of the School of Nursing & Midwifery 2009;15(1):71-81. (Persian). Wesiti, M.D., Christodulu, K.Y. (2004). Expanded School Mental Health Programs: Advancing reform and closing the gap between research and practice. Journal of School Health, 70(5).195-200.