مقایسۀ خودگردانی دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان و عادی و نقش پیش‌بینی‌کنندگی ابعاد خودگردانی برای عملکرد تحصیلی

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 4، دوره 5، شماره 17، اردیبهشت 1387، صفحه 75-98

نویسنده

مژگان عارفی^*

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ خودگردانی دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان و عادی و نقش پیش‌بینی‌کنندگی ابعاد خودگردانی برای عملکرد تحصیلی آنان بود. نوع تحقیق علّی‌ـ مقایسه‌ای و جامعۀ آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دوره متوسطه مدارس تیزهوشان و عادی شهر شیراز بود. 84 دانش‌آموز از مدارس تیزهوشان و 82 دانش‌آموز از مدارس عادی به شیوۀ همتاسازی انتخاب شدند. ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه ام اس ال کیو و آزمون پیشرفت تحصیلی علوم زیستی (فولاد چنگ، 1383) بودند. پایایی پرسشنامۀ ام اس ال کیو با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 93/0 برآورد گردید. برای بررسی روایی سازۀ مقیاس یاد شده از روش تحلیل عوامل استفاده شد و شش عامل به‌دست آمد. پایایی آزمون پیشرفت تحصیلی علوم زیستی با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ 87/0 تعیین شد. روایی محتوایی این آزمون نیز براساس متون تخصصی، مورد تأیید دبیران متخصص قرار گرفت. از روشهای آماری t‏ مستقل و تحلیل رگرسیون برای تحلیل یافته‌ها استفاده شد و نتایج زیر به‌دست آمد: الف) بین دو گروه دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان و عادی از نظر باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودگردانی، تفاوت معنادار بود، ب) از میان ابعاد باورهای انگیزشی، بعد «جهتگیری هدف درونی» و از میان ابعاد راهبردهای یادگیری، بعد «خود بازبینی» بهترین پیش‌بینی‌کننده برای عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان بود.

کلیدواژه‌ها

خودگردانی؛ عملکرد تحصیلی؛ دانش‌آموزان عادی؛ دانش‌آموزان تیزهوش