میزان توجه به رویکرد تربیت شهروند پیشرفت گرا در کتب درسی علوم اجتماعی دوره راهنمایی تحصیلی ایران

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 4، دوره 2، شماره 6 - شماره پیاپی 33، تابستان 1391، صفحه 58-70  

نویسندگان

عباس قلتاش ؛ حسین فیاض بخش؛ پریسا فرخی نژاد؛ صدیقه محمدجانی

چکیده

تربیت شهروندی پیشرفت‌گرا یکی از رویکردهای تربیت شهروندی است که بر تدارک فرصت‌ها جهت کسب و ارتقای پتانسیل‌های مشارکت فعال در زندگی اجتماعی تأکید دارد. این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به رویکرد تربیت شهروند پیشرفت گرا در کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی ایران انجام شده است. در این پژوهش مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای جهت مشخص نمودن مؤلفه‌های تربیت شهروندی پیشرفت گرا و از روش تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق در بخش تحلیل محتوا، کتب درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی است که کل جامعه، برای مطالعه انتخاب شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه‌های تحلیل محتوای کتب درسی است که پس از مطالعه مبانی نظری و بسترهای قانونی و بر اساس طرح پیشنهادی، تهیه و تدوین و روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و جامعه شناسی تعیین شده است. واحد تحلیل، جملات مندرج در متن کتب درسی است .مهمترین یافته‌های این پژوهش در بخش تحلیل محتوا عبارت است از اینکه به تربیت شهروندی پیشرفت گرا در مجموع در کتب تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی به میزان 04/20 درصد در پایه اول راهنمایی، 22 درصد در پایه دوم راهنمایی، 14/20 درصد در پایه سوم راهنمایی، توجه شده است که نشان از عدم توجه کافی و شایسته به مولفه‌های تربیت شهروند پیشرفت گرا در کتب درسی مذکور دارد.

کلیدواژه‌ها

تربیت شهروندی؛ رویکرد تربیت شهروندی پیشرفت گرا؛ کتاب‌های درسی تعلیمات اجتماعی؛ دوره راهنمایی