مطالعه‌ی پتانسیل استرین‌های‌Pseudomonas fluorescens در مهار زیستی solani Rhizoctonia و کلونیزاسیون ریزوسفر لوبیا

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

مقاله 7، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 20، مهر 1396، صفحه 85-106   

نویسندگان

نسیم جلودارنژادیان^{* 1}؛ حدیث شهبازی²

¹گروه گیاه پزشکی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی مهرگان، محلات، ایران

²گروه گیاه‌پزشکی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی مهرگان، محلات، ایران

چکیده

یکی از مهم­ترین بیماری‌های لوبیا، بیماری بوته‌میری ناشی از solaniRhizoctonia است که کنترل‌شیمیایی آن به‌دلیل خاکزاد بودن و دامنه‌ی میزبانی بالا ناکاراست. کاربرد عوامل‌ بیوکنترل باکتریایی از راهکارهای امیدبخش در کنترل این بیماری است. در این تحقیق توانایی آنتاگونیستی هشت جدایه‌ی‌Pseudomonas fluorescens  علیه R. solani بررسی و جدایه‌ی P13 که در کنترل بیمارگر موفق­تر بود جهت مطالعه‌ی الگوی کلونیزاسیون ریشه‌ی‌ لوبیا مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش توانایی بیوکنترل جدایه­های‌باکتری در مقابل جدایه‏ی R. solani با قدرت بیماریزایی بالاتر که از مزارع لوبیای‌آلوده‌ در شهرستان ‌خمین جمع‌آوری شده بود، توسط آزمون­های کشت‌متقابل، چهارنقطه­ای، تولید ترکیبات‌فرار و غیرفرار بررسی و جدایه­‌ی‌P13 با بیشترین تاثیر در بازدارندگی از رشد بیمارگر برای ادامه‌ی پژوهش انتخاب شد. پس از آن جمعیت باکتری در 45،30،15 روز پس از کاشت در اندوریزوسفر و اکتوریزوسفر ریشه‌ی‌ لوبیا اندازه­گیری و تاثیر آن در میزان شدت بیماریزایی بیمارگر ،ارتفاع بوته، وزن‌خشک و تر گیاه اندازه­گیری شد. پس از کاهش جمعیت اولیه‌ی باکتری در ریزوسفر در روز پانزدهم، جمعیت باکتری در روزهای سی‏ام و چهل‌وپنجم در اندوریزوسفردر حال کاهش و در اکتوریزوسفر رشد ‌صعودی داشت. در روز چهل‌وپنجم در اندوریزوسفر و اکتوریزوسفر به‌ترتیب در خاک‌ سالم 10⁵×2/3 و 10⁷×1/1 (cfu/g fresh root) و در خاک‌ آلوده به بیمارگر، 10⁵×8/2 و 10⁶×06/1 cfu/g fresh root)) سلول باکتری در وزن‌تر ریشه بازیابی شد. جمعیت بالایی از جدایه‌ی P13 در روز چهل ‌و پنجم از اندوریزوسفر و اکتوریزوسفر لوبیا باعث کاهش معنی­دار شدت‌ بیماری و افزایش پارامترهای رشدی گیاه شد. نتایج نشان داد جدایه‌یP13  P. fluorescens می‌تواند به‌صورت معنی دار، از رشد R. solani جلوگیری کند.

کلیدواژه‌ها

بوته‌میری؛ کنترل‌بیولوژیک؛ اندوریزوسفر؛ اکتوریزوسفر

مراجع