آموزش ضدتبعیض و تعصب نژادی در قصه‌های تمثیلی مثنوی، مصداق جامعه و تربیت چند فرهنگی

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 6، دوره 9، شماره 33، آبان 1396، صفحه 98-113   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرهاد کاکه رش^{* 1}؛ حسین آریان²

¹عضو هیأ ت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

چکیده

این مقاله در پی آن است مقوله «آموزش ضد تبعیض و تعصب نژادی» را که یکی از مؤلفه‌های جامعه و تربیت چندفرهنگی است در قصه‌های تمثیلی مثنوی، بررسی کند و مصداق و نمود نظریه‌های مدرن را در نگاه نو به ادبیات کلاسیک، براساس هنرآفرینی‌های مولوی نشان دهد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و واحد تحلیل، مضمون حکایات یا آموزه­ها بوده است. نتیجه مقاله نشان ازآن است که رویکرد تربیت چند فرهنگی در آموزش ضد تبعیض و تعصب نژادی، در نظرگاه عرفانی و مسالمت‌آمیز مولانا تربیت چندفرهنگی در مثنوی مولوی، نمود فراوان داشته مهم­ترین درون‌مایه‌های تربیت چند­فرهنگی چون آموزش ضدتبعیض و تعصب نژادی را در آثار خود نمایان ساخته و زیر بنای فکری و خمیرمایه­ی ذهنی وی، در این زمینه، از تعالیم و آموزه­های قرآنی و دینی سرچشمه گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مولوی؛ مثنوی؛ قصه‌های تمثیلی؛ تربیت چندفرهنگی؛ جامعه

مراجع

1-   انوشیروانی، (1389)، ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران، فصل­نامه ادبیات تطبیقی، ش 1، سال اول
(صص 39-6).

2-      جعفری، اسدالله، (1381)، مجلۀ قصه و قصه­پردازی در مثنوی مولوی، فصل­نامه ادبیات داستانی، آبان 1381، شماره 62، (صفحه 4 از 66 تا 69).

3-      زمانی، کریم، (1379)، شرح جامع مثنوی، تهران: اطلاعات.

4-      _________، (1383)، میناگرعشق، تهران، نی.

5-      سیدقطب، (1359)، آفرینش هنری در قرآن، (التصویرالفنی...)، ترجمه­ی محمدمهدی فولادوند، تهران: بنیاد قرآن.

6-      شریعتمداری، علی، (1383)، اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: امیر کبیر.

7-      شفیعی کدکنی، محمّد رضا، (1391)، شرح غزلیّات شمس، تهران: سخن.

8-      ــــــــــــــــــــــــــــ، (1372)، «نظرخواهی در باب فرهنگ، فرهنگ گذشته و نیازهای امروز»، فصل­نامه­ی هستی، تهران، شماره نخست بهاری.

9-      صادقی، علیرضا، (1389)، بررسی سند برنامه در سیمای جمهوری اسلامی ایران بر اساس رویکرد آموزش چندفرهنگی، فصل­نامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال پنجم، شماره 18، پاییز، صص 190-215.

10-   صالحی امیری، سیدرضا، (1385)، مدیریت تنوع قومی مبتنی بر نظریه­های سرمایه اجتماعی، مجله راهبرد، تابستان، شماره 40، از صفحه 37 تا 50.

11-   عبدلی سلطانی، جواد، (1393)، نگاهی به آموزش چندفرهنگی در کتاب­های ادبیات فارسی، مجله علمی– پژوهشی ادبیات فارسی خوی: دانشگاه آزاد اسلامی خوی.

12-   عراقیه و همکاران، علی رضا و همکاران، (1388)، مطالعات بین رشته­ای، راهبردی به سوی برنامه درسی چندفرهنگی، فصل­نامه مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، دوره دوم، شماره 1، زمستان 1388، صص 165-149.

13-   فروزان فر، بدیع‌الزمان، (1381)، شرح مثنوی شریف، تهران: زوّار، چ دهم.

14-   کاکه­رش، فرهاد، (1393)، مولانا شاعری در فراسوی مرزها و زمان­ها، و قرابت گونه­های فکری در اندیشه‌های تربیتی مولوی وجان دیوئی، «فرهنگ، ادبیات و زبان‌ها»، اسلواکی.

15-   مولوی، جلال الدّین محمّد، (1390)، مثنوی معنوی، تصحیح توفیق سبحانی تهران: سازمان چاپ و انتشارات.