مطالعه امکان استفاده از صدف Anodonta Cygnea به عنوان شاخص زیستی کادمیم در تالاب انزلی

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 6، دوره 11، شماره 38، خرداد 1396، صفحه 69-83   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فرزین صیاد قربانی شیرین^*

ایران

چکیده

نرم تنان به ویژه دوکفه ای ها به دلیل کفزی بودن و قابلیّت بنتوز خواری ، توانایی بالایی در جذب مواد آلی و همچنین عناصر سنگین در بافت های نرم بدن خود همچون آب ششها دارند.در بسیاری از تحقیقات پیرامون پراکندگی و ارزیابی غلظت عناصر سنگین، از آنالیزهای مربوط به پوسته و بافت نرم صدف ها بهره گیری می شود.در این پژوهش غلظت فلز کادمیم در بافت نرم صدف (Anodonta Cygnea) در بخش غربی تالاب انزلی(محدوده آبکنار) به روش جذب اتمی اندازه گیری شد.نتایج نشان داد که غلظت کادمیم در بافت نرم صدف به طور میانگین 15/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک است.همچنین مقایسه یافته ها با استانداردهاEPA ، میانگین غلظت در دریای خزر ، پوسته  زمین ، رسوبات رودخانه ای و مقادیر اندازه گیری شده در رسوبات تالاب نشان داد که غلظت کادمیم در بافت نرم صدف کمتر از استاندارد بوده است.فاکتور تجمّع زیستی محاسباتی برای صدف ها در منطقه کمتر از 1 بدست آمده که نشان دهنده عدم تجمّع کادمیم به میزان زیاد در بافت صدف است.با توجّه به وجود مقادیر اندک انباشت کادمیم در این صدف که عمدتاً به دلیل مقایسه آن با مقادیر محاسبه شده در سایر پژوهش ها ، از بخش غربی تالاب که دارای حداقل آلودگی است نمونه برداری شده ، میتوان نتیجه گرفت بافت نرم صدف (anodonta cygnea) دارای توانایی تقلیل غلظت عناصر سنگین بوده و لذا از آن نمی توان برای پایش غلظت و پراکنش عناصر سنگین به ویژه کادمیم در تالاب انزلی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

شاخص زیستی؛ تالاب انزلی؛ صدف Anodonta Cygnea؛ فلز کادمیم

مراجع