ﻣﺬﻫﺐ، ﻓﺮﻗﻪ ﮔﺮاﯾﯽ و ﻣﻨﺎزﻋﻪ در آﺳﯿﺎی ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 8، دوره 3، شماره 10، اسفند 1389، صفحه 189-205   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

فرشته نصراللهی

ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺎت ﻋﻠﻤﯽ و ﻣﺮﺑﯽ ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﺳﯿﺎﺳﯽ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﭼﺎﻟﻮس

چکیده

امروزه پژوهش گران به نقش مذهب در شکل‌دهی جریان‌ها، روابط و تحولات سیاسی در جهان و بالاخص آسیای جنوب غربی اذعان دارند. به ویژه اینکه نقش مذهب را در حل و فصل و یا تشدید منازعات نمی‌توان نادیده گرفت. مذهب عامل مهمی در شکل دهی به ارزش های فردی و اجتماعی است و می‌تواند در شیوه تعیین و تنظیم سیاست در حوزه‌های داخلی و خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. وفاداری‌های مذهبی اگرچه گهگاه نقش مثبتی در افزایش تعاملات منطقه‌ای داشته، اما در اکثر موارد تقویت گفتمان‌های مبتنی بر تعهدات مذهبی و فرقه ای موجب دور شدن کشورها از هم و تنش آلود شدن روابط در سطح منطقه شده لذا به‌عنوان یکی از مهمترین موانع شکل‌گیری ساختارهای نهادی و کارگزاری‌های منطقه‌ای در جنوب غرب آسیا شناخته می‌شود. ارزش‌های مذهبی دارای چارچوب‌های غیر منعطفی هستند و همچنین در مورد ارزش‌ها نمی‌توان چانه‌زنی نمود، لذا هرچه گفتمان‌های مذهبی و فرقه‌ای در منطقه تقویت شود زمینه‌های نزاع و نا امنی تقویت شده و امکان شکل‌گیری ساختارهای منطقه‌ای محدود می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موازنه قوا؛ رئالیسم؛ ارزش‌های پسینی؛ ارزش‌های پیشینی؛ مذهب گرایی؛ فرقه گرایی

مراجع