مقایسه‌ی دو چامه‌ی خاقانی شروانی و ملا محمود بیخود

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 2، دوره 1، شماره 1، بهمن 1388، صفحه 15-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

سیداحمد پارسا^*

عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان

چکیده

نظیره‌گویی، اقتباس و استقبال سرایندگان از سروده‌های یکدیگر در ادب پارسی، از پیشینه‌ی دیرینه‌ای برخوردار است. یکی از سرایندگانی که سروده‌هایش مورد توجه و اقتباس و نظیره‌گویی سرایندگان بعد از خود قرار گرفته و مورد توجه آنان واقع گشته خاقانی شروانی (520-595 هـ .ق) شاعر کرد عراقی است. در این پژوهش ضمن مقایسه‌ی این دو سروده، تأثیر سروده‌ی خاقانی بر شعر بیخود در دو حوزه‌ی فرم و محتوا مورد توجه قرار می‌گیرد. نتیجه نشان می‌دهد با این بررسی می‌توان به شناخت بهتری از تأثیرگذاری سروده‌های خاقانی و اهمیت آن‌ها از دیدگاه سرایندگان دیگر دست یافت.

کلیدواژه‌ها

خاقانی؛ بیخود؛ قصیده؛ نعت حضرت رسول(ص)

مراجع

1-      بیخود، محمود (بی‌تا). دیوان بیخود. تصحیح محمدملاکریم، سقز: محمدی

2-      ترجانی‌زاده، احمد (1382). شرح معلقات سبع. با مقدمه و تعلیقات جلیل تجلیل، تهران: سروش

3-      حافظ، شمس‌الدین (1370). دیوان حافظ. تصحیح حسین الهی قمشه‌ای، تهران: سروش، چاپ چهارم

4-      حکمت، علی‌اصغر (1363). جامی. تهران: توس

5-      خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل (1357). دیوان خاقانی شروانی، به کوشش سید ضیاءالدین سجادی، تهران: زوار

6-       (1375). دیوان خاقانی. ویراسته‌ی میرجلال‌الدین  کزازی. تهران: نشر مرکز

7-      خرمشاهی‌ بهاءالدین، (1368)، حافظ‌نامه، تهران: سروش: چاپ سوم.

8-      صفا، ذبیح‌الله (1369). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوسی

9-      طالبانی،رضا(2000م.) .دیوان شیخ رضا طالبانی.تصحیح وشرح: شُکر مصطفی،عراق:اربیل

10-   عبدالباقی، فؤاد (1364)، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم. قاهره: مکتبة دارالکتب الضریه

11-    فخرالزمانی قزوینی، ملاعبدالنبی (1362). تذکره میخانه، تصحیح احمد گلچین معانی، تهران: اقبال، چاپ سوم

12-   قیصری، ابراهیم (1372): "بث الشکوای دو شاعر‌" (خاقانی و فصیحی). کتاب پاژ، شماره اول، تابستان 1372

13-   لـجنة من الاساتذه (1986)، المجانی الحدیثه عن مجانی الاب شیخو، جددها لـجنة من الاساتذه بادارة فؤاد افرام بستانـی، بیروت: دارالمشرق، الطبعة الثالثه

14-   ماحوزی، مهدی (1377)، آتش اندر چنگ. تهران: سخن

15-   محمدی،محمد(1370). درس اللغة و الادب. الجزء الثانی(فی شعر العربی الحدیث)،تهران: مؤلف، الطبعه الثانیه.