تحلیل حقوقی قرارداد بیع متقابل در بهره‌برداری از مناطق نفت و گاز دریای خزر با تأکید بر حفظ تمامیت ارضی ایران

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 11، دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 35، تیر 1396، صفحه 197-222   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

محمد مهدی یحیی پور¹؛ سیده آمنه قیامی تکلیمی^{* 2}؛ عباس نجفی³

¹استادیار فقه و حقوق جزاء، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجاری اقتصادی بین‌المللی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

چکیده

چکیده
پیش‌بینی‌های اولیه در مورد سهم ایران از نفت خزر 20 میلیارد بشکه است که در میادین نفتی سردار جنگل، چالوس، نورو رویان، رامسر و رودسر و چند منبع دیگر واقع است. قراردادهای مختلفی برای بهره‌برداری از میادین نفتی منعقد می‌شود که عبارت‌اند از: قراردادهای امتیازی، قراردادهای مشارکتی و قراردادهای بیع متقابل. سؤال اصلی مقاله این است که نقاط قوت و ضعف قرارداد بیع متقابل از نظر حقوقی در بهره‌برداری از مناطق نفت و گاز دریای خزر کدامند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می‌شود از جمله اینکه منابع انرژی ایران در دریای خزر چه میزان است؟ و تاریخچه و انواع قراردادهای نفتی کدامند؟ با توجه به محدودیت‌های موجود در قوانین و نیز اصول 44 و 45 قانون اساسی که هر گونه قرارداد مشارکت را که منجر به مالکیت خارجیان بر منابع و نیز مالکیت نفت استحصالی بر سر چاه را ممنوع اعلام کرده و تنها خرید خدمت برای اکتشاف توسعه و تولید را مجاز دانسته است مکانیسم بیع متقابل مورد توجه قرار گرفته است و بر این اساس قرارداد طرح‌های فوق الذکر بر اساس تسهیلات مندرج در قانون برنامه دوم و سوم توسعه و قوانین بودجه­های سال ١٣٧٧ تا سال ١٣٨٣ منعقد شده است. از زمان انعقاد اولین قرارداد در سال 1373 تاکنون صنعت نفت و گاز جمهوری اسلامی ایران  در پروژه‌های بالادستی نفت و گاز، نسل سوم این نوع قراردادها را در دستور کار خود قرار داده است. با توجه به این مقدمه در مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی و نیز استاد بالادستی سعی خواهد شد نقاط قوت و ضعف قرارداد بیع متقابل از نظر حقوقی در بهره‌برداری از مناطق نفت و گاز دریای خزر با تأکید بر حفظ تمامیت ارضی ایران تحلیل و تبیین گردد.
 

کلیدواژه‌ها

کلید واژگان: بیع متقابل؛ دریای خزر؛ ایران؛ انرژی؛ تجارت متقابل

مراجع

- References

1. The Holy Quran
2. Ahmadi Pour, Z. and T. Heydari and Miodrag A. (1390), factors of insecurity in the South East of Iran, Journal of Social Security Studies.
3. Sistan and Baluchestan General Department of Planning and Budget, statistics in 1374.
4. etemad, S.M.(1377), social security and stability in the programs of land use planning, Proceedings of development and public security, Tehran, Interior Ministry, vol. 2, p. 13.
5. Unnamed (1393), the threats of drug trafficking to the national security of the Islamic Republic of Iran, Journal of Drug Issue twenty-second and twenty-third.
6. Hagh-panah, J. (1393), drug trafficking and its impact on national security Islamic Republic of Iran, see http://www.risstudies.org/Quarterly/Data/QuartSRC/002p/002p06.htm
7. Iran's Islamic Republic News Agency, 04/19/77.
8. Remarks by Secretary of the Commission on Presidential Drug Summit ECO members and international organizations, Drug, Tehran, November 74.
9. Remarks by Secretary of the Headquarters for Combating Narcotics Drugs presidential summit of ECO, November 74, Tehran.
10. Remarks by Secretary of the Commission seminar on the fight against drug addiction problems, the country's president, 04.27.77 Tabriz.
11. Sogn, P. (1377), Land use planning, Quarterly Dialogue, Volume 5, No. 20, p. 8.
12. Khomeini, Sayyid Ruhollah, Kashf-al Asrar, Tehran, Azadeh / Bina.
13. Qari Seyed Fatemi, S. M.­ (1389), moral foundations of contemporary human rights, legal research, No. 35 and 36 (82 pages - from 111 to 192).
14. Ghafuri, M. and Mohammed D.­(1393), analysis of threats to the national security of the state and society of Pakistan Islamic Republic of Iran, the Indian subcontinent Studies Quarterly, Volume 6, No. 18.
15. Ghadamgahi, M. and Gholam Reza V. and Zahra P. (1389) compared the effectiveness of border and central regions of the drug and its effect on household economies (Case Study Taybad and Tehran), Journal of Human Geography - second year, the fourth No.
16. Castells, M. (1389), The Information Age: Economy, Society and Culture (the emergence of network societies), Translation ahad Lliqolyan and Afshin Pakbaz, Tehran: Tarhe No.
17. Mohammed bin Hasan Hurr Ameli (14091412), means scholars to study in detail the issues Sharia, Qom.
18. Interview with Secretary of the Presidential Anti-Drug Headquarters, 04.27.77 booklet effects of drug abuse on the economy in 1371.
19. Interview with Secretary of the Narcotics presidential campaign, 04/27/77.
20. Interviews Director General of Drug Research presidential campaign, dated 05/07/77.
21. Secretary of the Headquarters for Combating Narcotics inaugural address a joint session of ECO member countries and organizations specialized in the fight against drugs, Tehran, November 74.
22. Iran's envoy inauguration At Joint meeting of the ECO member countries and international organizations specialized drugs, Tehran, November 74.
23. Dowdney, L.2003, Children of the drug trade: a case study of children in organised armed violence in Rio de Janeiro, Includes glossary and bibliography ISBN 85-7577-022-5.
24. Porio E. and de Manila Ch. S. C. A.2004, The use of children in the production, sales and trafficking of drugs: A synthesis of participatory action-oriented research programs in Indonesia, the Philippines and Thailand by, PhD University Philippines, Submitted to International Labour Office International Program on the Elimination of Child Labour(ILO/IPEC)
25. UNDCP Report, 1995.
26. Foriegn Policy, op.cit, p.86.
27. UNCDP Report, P. 992.
28. Time, July 13, 1998.
29. Maslow, A1943, Theory of Motivation,Psycological Review.
30. Lippman, W.1943, U.S. Foriegn Policy, Boston, little Brown,.
31. Wolfers, A.1962, Discored & Collaboration, Balitmore, John Hopxins.
32. Korany, B.1993,The Many Faces of National Security in The Arab World,London, Macmillan, p.5
33. UNESCO Courier, September, 1994, Vol. 47.
34. UNCDP Report, 1995, p.70.
35. Foriegn Policy, spring, 1993, p.79.