نقش و جایگاه شیعیان در جریان اصلاح گرایی درافغانستان معاصر

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 5، دوره 12، شماره 48، آذر 1396، صفحه 99-120   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

قاسم رزاقی موسوی¹؛ محمدحسن مهدوی²

¹استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

²دانشجوی دکتری تاریخ معاصر جهان اسلام

چکیده

تاریخ معاصر افغانستان به علت ریشه­دار بودن سنت­های قبیله­ای، کمتر شاهد تغییر و تحول در نظم موجود سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است. با این وجود مقاطع خاصی از تاریخ این کشور به اصلاح گرایی نام­گذاری شده که درآن اصلاح­گران درپی تغییرات وضع موجودبودند.مشخصا دورة امان­الله و دورة حکومت کمونیستی به علت گسترة اصلاحات از اهمیت خاص برخوردار است. این نوشتار درصدد پاسخ به این سوال است که جایگاه شعیان افغانستان درجریان اصلاحات چه بوده و چه اهدافی را تعقیب می­کردند؟ شیعیان افغانستان که از دیرزمان، تحت فشار همه­جانبة حکومتها قرار داشتند وشیعه­بودنشان بهانة برای این فشارها و ستم­هابود، از هرتغییری که رفع تبعیض قومی و مذهبی را در پی­داشته باشد، حمایت می‌کردندوحمایت از امان الله خان به جهت اقدامات وی در راستای رفع تبعیضات قومی و مذهبی، حمایت اولیه و نقش فعال در دوره حکومت کمونیستی به منظور رفع سیاست انحصارگرایانه قومی وقبیله ای  و سرانجام پیشتازی شیعیان در عدالت خواهی اجتماعی در دوره پسا کمونیستی، از نمونه های بارزی این استقبال است. (فرضیه) هدف این نوشتار بررسی نقش و جایگاه شیعیان درجریان اصلاح­گرای افغانستان(حمایت ازنظم جدیدتاپیشتازی در عدالت خواهی)می­باشد.(هدف) دسترسی به این هدف،از طریق مطالعه اسنادی و روش تحلیلی میسر خواهدبود.(روش) راه برون رفت از مشکلات کنونی افغانستان، همچنان که شیعیان خواهان آنند، همزیستی مسالمت آمیز قومی و مذهبی بربنیاد عدالت اجتماعی استوارخواهد بود.(یافته)

کلیدواژه‌ها

کلیدواژگان: اصلاحات؛ شیعیان هزاره؛ جنبش عدالت خواهی؛ امان الله؛ حکومت کمونیستی

مراجع