انتخاب اقتصادی‌ترین پروژه با استفاده از روش دلفی، روش رتبه‌بندی دینامیک و برنامه‌ریزی آرمانی

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

مقاله 5، دوره 8، شماره 25، آذر 1392، صفحه 55-62   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سودابه نامدار زنگنه¹؛ سحر وطنخواه^{* 2}؛ فاطمه عادلی کودهی²

¹عضو هیئت ‌علمی دانشگاه الزهراء تهران، گروه مهندسی صنایع

²دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه الزهراء تهران، گروه مهندسی صنایع

چکیده

انتخاب صحیح پروژه یکی از فاکتورهای موفقیت مالی برای شرکت‌ها و سازمان‌هاست، شرکت‌های زیادی با مسأله انتخاب یک پروژه از بین تعدادی پروژه روبه‌رو می‌شوند. این شرکت‎ها در انتخابشان باید به موارد متعددی همچون ریسک، محدودیت منابع، محدودیت زمان، سودزایی مورد انتظار از پروژه و غیره توجه کنند. اهمیت این موضوع سبب پیدایش مدل‌های متعددی جهت انتخاب پروژه‌ها گردیده است. هر یک از این مدل‌ها به جنبه‌های خاصی از مسأله توجه می‌کنند بنابراین لزوم ارائه مدلی جهت ادغام اهداف احساس می‌شود. هدف این پژوهش ارائه رویکردی ترکیبی جهت انتخاب پروژه است. این رویکرد تلاش می‌کند جنبه‌های اقتصادی، سودزایی و محدودیت‌های پیش‌رو برای انجام پروژه را در نظر بگیرد. سه روش دلفی، رتبه‌بندی دینامیک و برنامه‌ریزی آرمانی گام‌های تشکیل‌دهنده مدل هستند. در قسمت اول مدل، جهت محاسبه دو پارامتر احتمال موفقیت فنی و اهمیت استراتژیک هر پروژه، روش دلفی مورد استفاده قرار گرفته است. در گام دوم، وزن‌های بدست آمده در گام اول به همراه اطلاعات اقتصادی پروژه‌ها به عنوان ورودی‌های رتبه‌بندی دینامیک به کار گرفته شده‌اند. در پایان این گام به هر پروژه‌ وزنی اقتصادی داده می‌شود که این وزن‌ها در گام سوم به عنوان ضرائب تابع هدف آرمانی استفاده می‌شوند. در این گام برنامه‌ریزی آرمانی جهت در نظر گرفتن محدودیت‌ها به کار می‌رود. به کمک این مدل، سرمایه‌گذار به‌راحتی می‌تواند با در نظر گرفتن جنبه‌های اقتصادی، سودزایی و محدودیت‌های موجود بهترین گزینه را انتخاب کند. در انتها رویکرد ترکیبی مذکور برای روشن‌شدن مدل جهت انتخاب بین دو پروژه سرمایه‌گذاری A وB  مورد استفاده قرار گرفته است. برای حل مدل آرمانی نرم‌افزار winQSB استفاده شده است.
 

کلیدواژه‌ها

انتخاب پروژه؛ مدل ترکیبی؛ روش دلفی؛ برنامه‌ریزی آرمانی؛ روش رتبه‌بندی دینامیک

مراجع

1-      Ale Rasoul, S. (2011). Necessary technical and economic evaluation of projects. Payam magazine, 30.

2-      AL-Harbi, K.B. (2001). Application of the AHP in project management. International Journal of Project Management, 19–27.

3-      Archer N.P., & Ghasemzadeh, F. (1999). An Integrated Framework for Project Portfolio Selection. International Journal of Project Management, 17(4), 207–216.

4-      Armaneri, Ö., Özdagoglu, G., & Yalçinkaya, Ö. (2010). An integrated decision support approach for project investors in risky and uncertain environments. Journal of Computational and Applied Mathematics.

5-      Azar, A., & Talangi, A. (1998). Goal Programming Model. Fuzzy Optimal Portfolio Selection. Management study magazine, 20, 131–150.

6-      Chu, Y.L., & Fehling, Hsu, M. (1996). A decision support system for project portfolio selection. Computers in Industry 32.141–149.

7-      Cleland, D., & Ireland, L. (2002). Project management Strategic design and implementation. New York: McGraw Hill.

8-      Liang-Q Li, C. (2008). Enterprise information system project selection with regard to BOCR. International Journal of Project Management.

9-      Cooper, et al. (2003). Drug makers look to new strategies in portfolio management. Chemical Market Report, 254 (21), 21–22.

10-  Dey, P. K., Tabucanon, M. T., & Ogunlana, S. O. (1996). Hierarchical approach to project planning. Applied Mathematical Modeling, 20, 683–698.

11-  Dunham, R. (1996). The Delphi technique. [Cited 2002 Mar 24]. Retrieved from http://www.medsch.wisc.edu/adminmed/2002/orgbehav/delphi.pdf.

12-  Gabriel, S.A., Kumar, S., Ordonez, J., & Nasserian, A. (2006). A multi objective optimization model for project selection with probabilistic considerations. Socio-Economic Planning Sciences, 40, 297–313.

13-  Ghasemzadeh, F., & Archer, N. P. (2000). Project portfolio selection through decision support. Decision Support Systems, 29, 73–88.

14-  Imani Jajarami, H. (2000). Familiarity with the Delphi method and its application in decision making. Faslnameh Modiriat Shahri, 1(1), 35-9.

15-  Izadbakhsh, H., & Vazife, A. (2009). Practical Learning of Management and Industrial Software Engineering. Jahad Daneshgahi, Vahede SanatieAmirkabir, Tehran, 61-63.

16-  Kennedy, HP. (2004 Mar.) Enhancing Delphi research methods and results. J AdvNurs. 45 (5), 504-11.

17-  Mahmoodzadeh, S., Shahrabi, J., & Pariazar, M.; Zaeri, M.S. (2007). Project selection by using fuzzy AHP and TOPSIS technique. International Journal of Human and social sciences, 59–66.

18-  Martino, J.P. (1931). Research and development project selection. New York: John Wiley and sons.

19-  Mehrez, A., & Sinuany–Stern Z. (1983). An interactive approach to project selection.  Journal of Operational Research Society, 34, 621–626.

20-  Meredith Jack, R. (2005). Project Management. A Managerial Approach, (5^th Ed.). 

21-  Danila, N. (1999). Strategic evaluation and solution of R&D projects. R&D Management, 19, 47–62.

22-  Shpak, A., & Zaporojan, D. (1996). Working out R&D program via multi criteria analysis.  Computer Science of Moldova 4, (11), 239–259.

23-  Shahanaghi, K., Jabbarzadeh, A., Hamidi, M., & Ghodoosi M. (January 2012). Selecting the Most Economic Project under Uncertainty Using Bootstrap Technique and Fuzzy Simulation. Iranian Journal of Management Studies (IJMS), Vol.5, No.1, 9-24.

24-  Wey, W., & Mwu, K.Y. (2007). Using ANP priorities with goal programming in resource allocation in transportation. Mathematical and Computer Modeling, 46, 985–1000.