همگرایی دینی اسلام و مسیحیت در اندلس

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 8، دوره 12، شماره 46، خرداد 1396، صفحه 161-182   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سید عباس وزیری^{* 1}؛ احمد اشرفی²؛ حسن شادپور²

¹گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران

²استادیار، گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

بررسی تعاملات مذهبی و فرهنگی بین مسلمانان و مسیحیان اندلس در دوره امویان در سیر تحولات تاریخ اسلام ، از موضوع های مهمی است که علی رغم اشاره مکرر به آن، هنوز از زوایای متعدد قابل پیگیری است. از جمله آن بخش از تعاملات و تسامحات که اثر مستقیم بر مناسبات اسلام و مسیحیت داشته است. آن چه تعاملات بین مسلمانان و مسیحیان در اندلس را از اهمیت مطالعاتی برخوردار ساخت، تسامح دینی و همزیستی مسالمت آمیز فرهنگی و اجتماعی اسلام بود. گشوده شدن اسپانیا به دست مسلمانان، سرآغاز عصر نوینی بود و از آن پس، تحول عظیمی در زندگی و نظام اجتماعی پدیدار گشت. گرایش مسیحیان اسپانیا به جاذبه های مذهبی اسلام و تسامح سیاسی اعراب فاتح در کنش با اهالی منطقه، درک متقابل دینی پیروان دو کیش را از همگرایی رقم زد.
مقاله حاضر نگاهی است نو که با تکیه بر روش مطالعات کتابخانه ای ، این فرضیه را که« همگرایی اسلام و مسیحیت در اندلس، بر پایه تعاملات دینی و مذهبی استوار بوده و به ثبات تمدن و فرهنگ اسلامی در این منطقه یاری رسانده است» به محک آزمایش گذاشته است. نتیجه پژوهش گواه است که تعاملات و همگرایی مذهبی در اندلس، با وجود تنوع فرهنگی و قومی، بین دو قشر حکومتگر و متبوع سازگاری ایجاد نمود و این همسوئی تا زمان ورود نیروهای مداخله گر، شکوفائی علمی و ثبات دینی و مذهبی اهالی اندلس را تداوم بخشید

کلیدواژه‌ها

اسلام و مسیحیت؛ مناسبات مذهبی؛ اندلس؛ دوره امویان

مراجع