نگاه عارفانه به هستی در شعر قیصر امین پور

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 9، دوره 8، شماره 26.27، شهریور 1395، صفحه 201-216   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسنده

منصوره سلامت اهنگری^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر

چکیده

در متون کهن و آثار عرفانی ما عرفای بی‌شماری هستند که معتقدند چشم سر با غبار عادات پوشانده شده است و باید با چشم درون نگریست. بر پایه همین نظر کسانی چون مولوی به تولد معنوی معتقدند و عشق را مادر زیبایی می­دانند. در میان معاصران سهراب سپهری   کنار گذاشتن عادت­ها را فرصتی برای زیباتر دیدن می­داند.
قیصر امین پور نیز برداشت و تلقی ما را از زشتی و زیبایی اصلاح می­کند و غبار عادات را از روی چشمهای ما کنار می­زند تا قادر به درک زیباییها باشیم. پاک و نیک نگریستن دو عنصر ویژه در شعر امین پور است. نگاه او به هستی مبتنی بر نگرشی عارفانه است. از دریچه­ی چشم او کل آفرینش زیبا و دلپذیر است و او خود را جزئی از این کل می­بیند که با آن همنوا می­شود .
نگرش عارفانه­ی قیصر امین پور را می­توان تحت تأثیر مولوی و حافظ از گذشته و نیز سپهری از زمان حال دانست. در این نوشتار، سعی بر آن است که نگاه عارفانه او به هستی با گزینش نمونه­هایی از اشعارش در دو مجموعه­ی اخیر وی مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

قیصر امین پور؛ هستی؛ نگاه؛ زیبایی؛ عارفانه

مراجع

1. امین پور ، قیصر (1387)؛گل­ها همه آفتابگردانند ، تهران: مروارید.

2. ----------- ( 1387)؛ دستور زبان عشق، تهران:  مروارید.

3. ------------(1386)؛از «سروش نوجوان»ی­ها رسم شقایق، سوگ­نامه­ی قیصر امین­پور، تهران: سروش، ص 301 -302.

4. امینی، اسماعیل (1386)؛ آینه­ها همه آفتابگردانند ، فصلنامه شعر، سال دهم، ش مسلسل 30، ص 52.

5. تقوی، محمد (1381)؛ سرنوشت من سرودن است، نشریه سروش جوان، ش 22.

6. تقی آبادی ، حمید (1386)؛ روزناگزیر : عینیت و ذهنیت در شعر قیصر امین پور، نشریه­ی خراسان.

7. حسینی، صالح (1373)؛ نیلوفر خاموش ، تهران: نیلوفر

8. حقوقی، محمد (1372)؛ شعر زمان ما (3، سهراب سپهری) ، تهران: نگاه.

9. دادبه ، اصغر (1358)؛ کلیات فلسفه ، دانشگاه ابوریحان بیرونی.

10. دستغیب، عبدالعلی (1385)؛ باغ سبز شعر ، نقد و تحلیل اشعار سهراب سپهری ، تهران: آمیتیس.

11. درگاهی، زین­العابدین (1387)؛ آزادی در سروده­های قیصر امین­پور، کتاب ماه ادبیات، ش 23.

12. ژید، آندره (1394)؛ مائده­های زمینی و مائده های تازه ، ترجمه­ی مهستی بحرینی ، تهران:نیلوفر.

13. سپهری ، سهراب (1374)؛ هشت کتاب، تهران، کتابخانه طهوری.

14. سنگری، محمدرضا (1386)‎؛ کاشف فروتن اندیشه و مضمون، فصلنامه شعر، سال دهم، ش مسلسل 30، چاپ دوم، انتشارات سوره مهر، ص 25.

15.  شمیسا ، سیروس (1382)؛ نگاهی به سپهری، تهران: صدای معاصر.

16. صالحی، جواد (1386)؛ آینه­ها همه آفتابگردانند، فصلنامه­ی شعر، سال دهم، شماره مسلسل 30، ص 38.

17. طاهری، مهدی (1386)؛ عشق به روایت امین­پور، روزنامه ایران، سال سیزدهم، شماره 3759، ص 17.

18. فتوحی، محمود (1373)؛ نگاهی در آینه­های ناگهان، نشریه­ی همشهری، ش 505، ص 10.

19. کاخی، مرتضی (1386)؛ لحظه­ی دیدار، رسم شقایق، سوگنامه­ی قیصر امین­پور ، تهران: سروش

20. گرجی، مصطفی (1386)؛ مهمترین موتیف­ها و ویژگی­های ساختاری «دستور زبان عشق»، کتاب ماه ادبیات، ش8.

21. موسوی گرمارودی، علی (1386)؛ ایهام­های ماهرانه، رسم شقایق، سوگنامه­ی قیصر امین­پور، تهران: سروش.