نقش سازمانهای مردم نهاد و تشکل های مردمی در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی: محله مهدیه واقع در ناحیه غرب شهرکرد)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 10، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 41، اسفند 1396، صفحه 895-914   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نجمه توکلی¹؛ سعیده مؤیدفر^{* 2}؛ ملیحه ذاکریان³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد شهرسازی-برنامه ریزی شهری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی یزد، ایران

²استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه میبد، میبد، ایران

³استادیار، گروه معماری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

چکیده

سازمان­های غیردولتی، گروه­هایی هستند که با استقلال از دولت، در جهت دفاع از منافع خاصی همچون مسائل اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و ... تشکیل گردیده­اند. یکی از نیازهای شهروندان ساکن بافت­های فرسوده و قدیمی در شهرها،ورود تشکل­های مردمی و سمن­ها جهت بازآفرینی است چرا که توجه به این بافت­ها جهت جلب مشارکت بخش خصوصی و رفع ناپایداری آن­ها، به موضوعی محوری تبدیل شده و سازمان­های غیردولتی را به تکاپوی بازآفرینی در شهر با حفظ ویژگی­های اصلی کالبدی و فعالیتی سوق داده است. محله­ی مهدیه در ناحیه­ی غرب شهرکرد با مشکلاتی از قبیل فرسودگی کالبدی ابنیه، معضلات اجتماعی و فرهنگی، مسائل محیطی و ... به­عنوان یک محله فرسوده محسوب می­شودکه جهت احیاء آن، مشارکت مردم و تشکل­های مختلف ضروری است. در این مقاله سعی بر آن است که با استفاده از پتانسیل سازمان­های غیردولتی و سمن­ها و با شناخت همه­جانبه این محله، با بهره­گیری از مدل تحلیلی SWOT، راهبردهایی را در جهت بازآفرینی بافت فرسوده این محله ارائه نماید. اطلاعات مورد نظر به صورت اسنادی و میدانی فراهم شده و جامعه آماری تحقیق را مردم و کارشناسان تشکیل می­دهند. نتایج بیانگر آن است که نقش عوامل خارجی در فرسودگی محله  مهدیه بیشتر از نقش عوامل داخلی بوده و استفاده از راهبردهای تهاجمی پیشنهاد می­شودتا علاوه بر حفظ وضع موجود در محله هدف، تلاش کافی در زمینه تقویت نقاط قوت و استفاده بهینه از آن­ها صورت گیرد. بر مبنای مدل Qspm مهمترین راهکارها شامل استفاده از پتانسیل شورایاری­ها و افزایش نقش مشارکتی مردم و ایجاد کاربریهای مورد نیاز در محله می­باشد.

کلیدواژه‌ها

سازمان‌های مردم‌نهاد؛ تشکل‌های مردمی؛ بازآفرینی بافت‌های فرسوده؛ محله‌ی مهدیه؛ شهرکرد

مراجع

Aeini, M., & Ardestani, Z. (2009). Pyramid Reconstruction and People Participation, Evaluation Criteria for Urban Development Plans. City identity Journal, 3 (5), 47-58. (In Persian)

Akbari, Y. (2014). Sustainable Urban Development Indicators and Requirements for Urban Management. Scientific Articles Management. www.SYSTEM.parsiblog.com. (In Persian)

Ariënne, MAK., & Stouten, P. (2014). urban regeneration in rotterdam: economic and social values. european spatial reserch and policy (2012), 101-122.

Arman Shahr Consultant Engineers. (2007). Strategic plan for Yazd worn texture. Department of Housing and Urban Development. Master and Development Center, 1 (2nd & 4th), 50-150. (In Persian)

Bahraini, H. (2014). Urban renewal approaches and policies. Quarterly Journal of Urban Studies, 9 (3), 17-30. (In Persian)

Cheong. H.B., & Sang, H.P. (2012). Changes in renovation policies in the era of sustainability. Energy and Buildings, 47 (2012), 485-496.

Farrokh Zenouzi, A. (2001). The Urgency of Urban Renaissance. Quarterly Journal of Seventh City, 2 (4), 6-16. (in Persian).

Hall, P. (1995). Bring Abercrombie Back from the shads: A look forward and back town planning review, v66, no.n3, 1995 July, p227(15) ,66 (J).

Kalantari, A. (2014). Investigate the relationship between participation in social institutional networks and the experience of loneliness. Sociology of Social Institutions, 4 (1),7-25. (In Persian)

Kalantari, H., & KHadaei, Z. (2012). Tourism development emphasizing the role of human resource training. Urban Management Studies, 12(4),47-59. (In Persian)

KHazaee, Z., & Sarvari, H. (2009). Role of Urban Space in the Reconstruction of Urban Texture. Conference on Improvement and Renovation of Urbanized Textile Tanks. 20th and 21st December, Mashhad, Iran (In Persian)

Kolahchi, M. (2015). Organizing and Empowering Informal Settlements in Shahrekord. Town & amp; amid Amish advisers, Iranian Municipal Civil and Improvement Company, Tehran. (In Persian)

Lotfi, S. (2011). Genealogy of Urban Recreation. First Edition, Tehran: Azarakhsh Publications. (In Persian)

Mousavi, R. (2014). The impact of modernism on the physical changes of the Oudlajān and Sanglaj neighborhoods in Tehran. Second International Congress on Architectural, Architectural and Urban Development, Tehran, Iran. (In Persian)

Mousavi, R. (2015). An Analysis of Institutional Capacities Effective on the Recovery of Urban Textile Trash in District 12 of Tehran. Ph.D dissertation published, research centered at Tehran University, Tehran, Iran. (In Persian)

Movahed, A. (2013). The role of NGOs to participate in the reconstruction of worn out tissues (case study of Ahwaz city). Geography Journal, 11 (36), 79-98. (In Persian)

Pakzad, J. (2007). Syrandesh in Urbanism. Tehran: New City Publications. (In Persian)

Pirbabaei, M., & SHahanaghi, A. (2010). The Basics and Prospects of Participatory Urbanism in the Improvement of Urban Dilemmas. National Contemporary Architecture and Contemporary Urban Conference of Iran, Islamic Azad University, Beyaza Branch, Biaza, Iran. (In Persian)

Pourahmad, A. (2013). Reconstructing the old texture of Babylon with a new context approach. Setting the environment. 6 (21), 1-18. (in Persian)

Pourahmad, A., & Zarei. J. (2015). Measuring the quality of life in the context of urban wear. Urban research and planning, 6 (21), 1-18. (in Persian)

Roberts. P., & sykes, H. (2000). urban regeneration: A handbook. london: sage publications.

Tavakoli, N. (2016). The role of popular organizations and NGOs in sustainable urban regeneration. Master's thesis published. Islamic Azad University, Yazd Branch, Yazd, Iran. (In Persian)

Zangiabadi, A., &Moayedfar, S. (2012). Urban opening-up approach in worn-out tissues (case study on six wind-streams). Arman Shahr Architecture and Urban Design, 5 (9), 297-314. (In Persian)