آسیب شناسی حوزه انقلابی

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 5، دوره 4، شماره 14، بهمن 1396، صفحه 93-115   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محسن مهاجرنیا^*

استادیار، گروه علوم سیاسی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران

چکیده

عقلانیت حوزه انقلابی از پیوند وثیق حوزه با نظام اسلامی شکل گرفته است. مهم‌ترین شاخصه‌های این عقلانیت در نقش تولیدی به‌روز و متناسب با نیاز در دستگاه معرفتی و ظرفیت اجتهادی حوزه عبارت‌اند از قدرت آینده‌نگری در چارچوب منظومه فلسفه سیاسی اسلام، توانایی حل تعارضات درونی و تزاحمات خارجی، آزاداندیشی دینی و رهایی از تعصب، تحجر، تصلب و قشری‌گری و واپس‌گرایی و مدیریت حل بحران‌ها و عبور از گسل‌ها و گسست‌های فکری و سیاسی، و تحکیم وفاداری‌ها و سامان‌دادن به التزامات فکری و اعتقادی. این شاخصه‌ها، سبب پویایی و پایایی حوزه در عرصه حیات سیاسی شده است. چالش‌هایی که باعث دورشدن حوزه از آزاداندیشی دینی، ایجاد تعصب و تحجر، ناکارآمدی و انسدادهای فکری، و فقدان آینده‌نگری و خدشه در وفاداری سیاسی می‌شود، به عنوان مهم‌ترین آسیب‌های تفکر سیاسی حوزه انقلابی تلقی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

انقلابی‌گری؛ آسیب‌شناسی؛ تفکرسیاسی؛ حوزه انقلابی

مراجع

1. خامنه‌ای، سید علی (1394). نرم‌افزارحدیث ولایت؛ مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.
2. خامنه‌ای، سید علی (1394). حدیث ولایت. تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
3. موسوی خمینی، روح‌الله (1389). صحیفه امام خمینی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
4. خسروپناه، عبدالحسین (1388). آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
5. دژاکام، علی (1377). تفکر فلسفی غرب از منظر استاد شهید مرتضی مطهری. تهران: مؤسسه فرهنگی اندیشه معاصر.
6. ستوده‌نیا، محمدرضا (1392). الگوی مدیریت بحران‌های سیاسی اجتماعی از منظر امیرالمؤمنین علی (ع). پژوهش‌نامه علوی، شماره 2.
7. شریفی، اکبر (1395). حوزه انقلابی، بیانات امام خامنه‌ای در رابطه با حوزه انقلابی. قم: میراث ماندگار.
8. شریفی، اکبر (1396). منشور انقلابی‌گری، در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی، قم: نشر معارف.
9. علی‌پور وحید، حسن (1396). حوزه انقلابی و چالش اسلام رحمانی. قم: ارمغان کوثر.
10. فرامرز قراملکی، احد (1383). اخلاق حرفه‌ای. تهران: انتشارات مجنون.
11. مجموعه مقالات، فلسفه اخلاق (1380). ترجمه جمعی از مترجمان، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
12. مطهری، مرتضی (1387). مجموعه آثار. جلد 24، چاپ سوم، تهران: صدرا.
13. دوورژه، موریس (1367). جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
14. مهاجرنیا، محسن (1396). آسیب‌شناسی جریان اصولگرایی. قم: نور مطاف.
15. مهاجرنیا، محسن (1393). فلسفه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
16. هورنای، آ. اس. (1382). فرهنگ پیشرفته آکسفورد. چاپ نهم، تهران: مؤسسه نشر جهان دانش.