سبک‌شناسی غزلیات وحدت کرمانشاهی

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 7، دوره 7، شماره 23، شهریور 1394، صفحه 135-154   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسندگان

مسعود سپهوندی^{* 1}؛ علیرضا شهرستانی²؛ سیّد آرمان حسینی آبباریکی³

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

²دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد

³دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

طهماسب­قلی‌خان معروف به «وحدت کرمانشاهی» از عرفا و شعرای نامی غرب کشور در قرن سیزدهم هجری بوده است. شهرت او به‌خاطر سرودن غزلیاتی است که سرشار از مضامین ناب عرفانی و مفاهیمی چون عشق، وحدت­وجود و... است. از آن­جایی‌که وحدت کرمانشاهی در ادبیات معاصر کرمانشاه و شکل­گیری مکتب ادبی این سامان، نقش به­سزایی داشته، بنابراین در این جستار سعی بر آن است تا غزلیات او از لحاظ سبک­شناسی بررسی شود. شیوۀ کار به این صورت است که با بررسی غزلیات او در سه سطح «زبانی» (آوایی، لغوی و نحوی)، «فکری» و «ادبی» تلاش می­شود مسائلی که سبب تشخص زبان شعری او شده است، به دست داده شوند.

کلیدواژه‌ها

وحدت کرمانشاهی؛ غزلیات؛ سبک؛ عرفان؛ واژگان؛ صورخیال

مراجع

-  تأثیرپذیری شاعران کُرد ایران و عراق از حافظ شیرازی؛ پارسا، سیّد احمد؛ تهران: فرهنگستان هنر، 1388.

-  دایرة‌المعارف کُردی؛ صفی‌زاده بوره­که­یی، صدیق؛ تهران: پلیکان، 1380.

-  دیوان حافظ؛ حافظ، شمس‌الدین محمّد؛ به تصحیح و توضیح پرویز ناتل خانلری، دو جلد، چاپ دوم، تهران: خوارزمی، 1362.

-  دیوان وحدت کرمانشاهی، وحدت، طهماسب‌قلی بن رستم؛ به کوشش احمد کرمی، تهران: سلسله نشریات ما، 1372.

-  دیوان وحدت کرمانشاهی؛ وحدت، طهماسب‌قلی بن رستم؛ با تصحیح و مقدّمۀ محمّدعلی سلطانی، تهران: نشر سها، 1377.

-  سبک­شناسی شعر پارسی (از رودکی تا شاملو)؛غلامرضایی، محمّد؛ تهران: جامی، 1381.

-  کرمانشاه در عصر قاجار؛ بیگلری، هرمز؛ کرمانشاه: طاق­بستان، 1374.

-  کلیات سبک­شناسی؛ شمیسا، سیروس؛ چاپ نخست از ویرایش دوم، تهران: نشر میترا، 1384.

-  لغت‌نامه؛ دهخدا، علی اکبر؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1373.