انتخاب تأمین‌کننده بر اساس دیدگاه‌های خوشبینانه و بدبینانه

فصلنامه مدیریت توسعه و تحول

مقاله 2، دوره 1396، شماره 31، زمستان 1396، صفحه 11-20  

نویسندگان

حسین عزیزی ¹؛ علیرضا امیرتیموری²؛ رضا فرضی‌پور صائن³

¹استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد مغان، گروه ریاضی، پارس آباد مغان، ایران (عهده‌دار مکاتبات)

²استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه ریاضی، رشت، ایران

³استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه مدیریت، کرج، ایران

چکیده

در مدل‌های قابل کنترل برای ارزیابی کارآیی تأمین­کنندگان، فرض بر این است که همه‌ی معیارها قابل کنترل هستند؛ یعنی در کنترل مدیریت هر تأمین­کننده هستند و به صلاحدید مدیر تغییر می‌کنند. این مدل‌ها انتخاب تأمین‌کنندگان را در شرایطی که برخی از عوامل غیرقابل کنترل هستند، در نظر نمی‌گیرند. در این مقاله، یک رویکرد مبتنی بر تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) برای انتخاب بهترین تأمین‌کنندگان در حضور عوامل غیرقابل کنترل و داده‌های نادقیق ارائه می‌کنیم که همزمان دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه را در نظر می‌گیرد. دیدگاه خوشبینانه تأمین‌کنندگان را با استفاده از کارآیی خوشبینانه ارزیابی می‌کند و می‌توان از آن برای شناسایی تأمین‌کنندگان کارآی خوشبینانه استفاده کرد، در حالی که دیدگاه بدبینانه تأمین‌کنندگان را بر اساس کارآیی بدبینانه ارزیابی می‌کند و می‌توان از آن برای شناسایی تأمین‌کنندگان ناکارآیی بدبینانه استفاده کرد. این کارآیی‌های متمایز در قالب کارآیی‌های متوسط هندسی با هم ادغام می‌شوند که سنجشی از عملکرد کلی هر تأمین‌کننده در معیارهای متعدد نسبت به سایر تأمین‌کنندگان رقیب موجود در همان بازار را نشان می‌دهند، و لذا می‌توان از این اندازه‌ها به­عنوان مبنایی برای مقایسه‌ی تأمین‌کنندگان استفاده کرد. مشاهده می‌شود که کارآیی‌های متوسط هندسی قدرت افتراق بیشتری نسبت به هر کدام از کارآیی‌های خوشبینانه و بدبینانه دارند. یک مثال عددی مزایا، قابلیت، و کاربردهای رویکرد DEAی پیشنهادی را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

تحلیل پوششی داده‌ها؛ انتخاب تأمین‌کننده؛ بازه‌ی کارآیی خوشبینانه؛ بازه‌ی کارآیی بدبینانه؛ بازه‌ی کارآیی عملکرد کلی؛ رتبه‌بندی

مراجع