هویت‌های ملی-فروملی؛ عاملی برای واگرایی در اتحادیه اروپا

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 4، دوره 12، شماره 32، آذر 1396، صفحه 87-108   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسنده

عبدالله مهربان

دکتری مطالعات اروپا، دانشگاه تهران

چکیده

روند روبه‌افزایش گرایش­های واگرایانه در اروپا ذهن را به‌سوی واکاوی این پدیده متناقض با همگرایی اروپایی متبادر می­سازد. اتحادیه­ای که با هدف تشکیل فدراسیونی اروپایی پا به عرصه وجود نهاد، اینک با چالش تفرق و واگرایی روبرو است. این پژوهش ضمن مفروض شمردن تفاوت‌های فرهنگی و هویتی در سطوح ملی و فروملی در سطح اروپا، با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی به بررسی کژکارکرد‌های سیاست‌ مشترک هویت‌سازیٍ اروپایی توسط اتحادیه می‌پردازد. در پاسخ به این پرسش که «تأثیر هویت های ملی، فروملی از جمله قومی، مذهبی و فرهنگی بر همگرایی اتحادیه اروپا چیست؟»این فرضیه مطرح گردید که «هویت های ملی، فروملی در اتحادیه اروپا با تشکیل هویت مقاومت در دو سطح ملی و فروملی، مهمترین چالش جدی برای هویت پروژه‌ای اتحادیه اروپا مبنی بر همگرایی در آینده خواهند بود.»، یافته­های آماری ارائه شده در مقاله نشان می­دهد که گرایش به هویت‌های فروملی و ملی در مقابل هویت فراملی افزایش پیدا کرده است. با وجود تلاش­های اتحادیه اروپا در راستای سیاست­گذاری­های مشترک هویتی، میزان تعلق خاطر به وفاداری­های فراملی فاصله چشم­گیری با حدِ مورد انتظار اروپاگرایان دارد. در عوض گرایش به سمت هویت­های فروملی و ملی و همچنین گسست از هویت­ فراملی روزبه‌روز روبه افزایش است. رویکرد هویت‌سازی مشترک اتحادیه اروپا پروژه‌ای است و این امر با ماهیت فرایندی هویت‌ متناقض است. این مسئله موجب واکنش و تقویت هویت‌های مقاومت در مقابل ماهیت دستوری هویت پروژه‌ای اتحادیه گشته و اتحادیه اروپا نظاره‌گر افزایش واگرایی ملی و فروملی در سطح کشورهای عضو است.

کلیدواژه‌ها

اتحادیه اروپا؛ واگرایی؛ هویت پروژه‌ای؛ هویت مقاومت

مراجع

 
سید امامی، کاووس، «کشورهای چند ملیتی اتحادیه اروپا و سیاست چند فرهنگ گرایی»، کتاب اتحادیه اروپا؛ هویت، امنیت و سیاست، (1389)، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، صص 123-139.
صباغیان، علی، «سمت‌وسوی آینده همگرایی اتحادیه اروپا»، کتاب چشم‌انداز هم‌گرایی در اتحادیه اروپا و روابط آن با جمهوری اسلامی ایران، (1393)، تهران، ابرار معاصر، صص 167-193.
قوام، سید عبدالعلی، «چالش­های هویتی در اتحادیه اروپا»، کتاب اتحادیه اروپا؛ هویت، امنیت و سیاست، (1389)، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، صص 83-98.
کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، قدرت هویت، ترجمه حسن چاوشیان،  چاپ اول، تهران: انتشارات طرح نو. 
کیانی، داوود، «هویت، امنیت و مشروعیت»، کتاب اتحادیه اروپا؛ هویت، امنیت و سیاست، (1389)، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، صص 101-120.

Bieri, Matthias (2014), “Separatism in the EU”, Retrieved from Center for Security Studies, available at:
http//www.css.ethz.ch/publications/pdfs/CSSAnalyse160-EN.pdf.
Brown, Harry (2017), English Nationalism and Brexit: Past, Present, and Future, MA Thesis, Advisor: Tim Oliver, Instructtor: Michael Williams, New York: University of New York.
Connolly, K. Cristopher (2013), “Independence in Europe: Secession, Sovereignty, and The European Union”, 24 Duke Journal of Comparative & International Law, pp. 51-105, Available at: http://scholarship.law.duke.edu/djcil/vol24/iss1/2.
Dayton, Ross(2015), “Separatism, Globalization, and the European Union”, European Union Center of Excellence (EUCE), Vol. 15 No. 1, pp. 1-10.
Eisenstsdt, Shmuel N. and Schluchter, Wolfgang (1998), ”Introduction: Paths to Early Modernities -A, Comparative View”, Daedalus 127 (3), pp. 1-18.
Guibernau, Montserrat, Nations without States: political Communities in the Global Age, Cambridge: Polity Press, (1999).
Gurr, Ted, Minorities, Nationalists, and Islamists. In C. A. Crocker, F. O. Hampson, & P. ALL (2007), Leashing the Dogs of War: Conflict Management in a Divided World Washington D.C: United States Institute of Peace, pp. 131-160.
Heath, Anthony and Smith, Shawna (2012), Varieties of Nationalism in Scotland and England, Available at: www.crest.ox.ac.uk/papers/p108.pdf.
Hechter, Michael (2000), Nationalism and Direct Rule, Department of Sociology University of Washington.
Jafarian, Saman (2015), Sub-National and Supra-National Regionalism in Europe: A Case Study of Scottish Independence, MA Thesis, University of Tehran: Faculty of World Studies.
Jolly, Seth Kincaid (2006), A Europe of Regions? Regional Integration, Sub-National Mobilization and the Optimal Size of States, Department of Political Science in the Graduate School of Duke University.
Laible, Janet (2008), Separatism and Sovereignty in the New Europe, New York:  Palgrave Macmillan.
Macko, Kalyna (2011), The Effect of Franco in the Basque Nation, Pell Scholars and Senior Theses, pp. 1-39.
Mehraban, Abdollah (2016), The Study of Convergence and Divergence in Relations Between the Britain and Europe, American International Journal of Research in Humanities, Arts and Social Sciences(AIJRHASS), Vol. 15( 2), pp. 189-193.
Schlesinger, Philip, “Wishful Thinking: Cultural Politics, Media, and Collective Identities in Europe”, Journal of Communication, 43 (2), (1993), pp 6-17.
Schrijver, F. J, (2006) Regionalism after Regionalisation Spain, France and the United Kingdom, Amsterdam University Press, Amsterdam.