اثر کشندگی عصاره گیاه شا‌تره Fumaria parviflora (Lam.) (Fumariaceae) استخراج شده با روش‌‌های مختلف روی سفید‌بالک پنبه (Hem., Aleyrodidae) Bemisia tabaci (Genn.)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 7، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34، شهریور 1396، صفحه 197-211   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

طاهره غلامی؛ محمد امین سمیع^*

گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان

چکیده

سفید­بالک پنبه Bemisia tabaci (Genn.) (Hem; Aleyrodidae) از آفات مهم محصولات زراعی، سبزی و زینتی است. در این پژوهش اثر روش­‌های مختلف عصاره‌­ گیری (پرکولاسیون، ماسراسیون، سونیکاسیون، بن‌ماری و سوکسله) بر کشندگی گیاه شاتره روی حشرات کامل سفید­بالک پنبه به روش غوطه­‌وری برگ مورد بررسی قرار گرفت. متانول سه درصد به­‌عنوان شاهد و گوجه­‌فرنگی به­ عنوان میزبان در نظر گرفته شد. غلظت کشندگی 50% ( LC₅₀ ) محاسبه شده برای عصاره استخراج شده به روش ­های بالا به­ ترتیب 78/54، 04/85، 18/85، 33/139، 69/344 ‌گرم بر ‌لیتر و شیب خط دز-پاسخ نیز برای روش­‌های فوق به­ ترتیب 30/0±34/1، 28/0±08/1،  26/0±0/1، 43/0±39/1 و 20/0±92/0 بود. چنین به­ نظر می­‌رسد که عصاره شاتره استخراج شده به روش پرکولاسیون به­ طور معنی­ داری اثر کشنده بیشتری داشته است و این روش برای استخراج مواد حشره‌­ کش گیاه شاتره مناسب­ تر است و عصاره شاتره  می­ تواند به­ عنوان راهکار مناسب علیه سفید­بالک پنبه در برنامه­‌های IPM بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

پرکولاسیون؛ سوکسله؛ غلظت کشنده؛ زیست‌سنجی؛ شاتره

مراجع