مقایسة ویژگی‌ها و تیپ‌های شخصیتی بین ورزشکاران رشته‌های ورزشی برخوردی و غیربرخوردی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 3، دوره 18، شماره 4 - شماره پیاپی 70، اسفند 1396، صفحه 21-34   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شیرین خسروی¹؛ سید عباس حقایق^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

²استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش مقایسة ویژگی‌ها و تیپ‌های شخصیتی بین ورزشکاران رشته‌های برخوردی و غیربرخوردی بود. جامعة آماری آن، تمامی ورزشکاران رشته‌های ورزشی شهرهای اصفهان و شهرکرد بودند که به‌طور حرفه‌ای در سال 1394 فعالیت می‌کردند. نمونه‌های مورد نظر در این پژوهش 120 نفر، شامل 2 گروه 60 نفری از ورزشکاران رشته‌هایِ ورزشی برخوردی و غیربرخوردی بودند که به شیوة نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامة شخصیتی پنج عاملی بزرگ (مک کریو کاستا، 1985) و پرسشنامة تیپ شخصیتی ای و بی (فریدمن و روزمن، 1964) بودند که توسط شرکت‌کنندگان تکمیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که در شاخص‌های شخصیتی پرسشنامة پنج عاملی، بین افسردگی ورزشکاران رشته‌های ورزشی برخوردی و غیربرخوردی تفاوت معناداری وجود داشت. نمرة ورزشکاران رشته‌های ورزشی برخوردی در متغیر افسردگی، بالاتر از غیربرخوردی بود (02/0=p). همچنین، از نظر تیپ‌های شخصیتی بین ورزشکاران برخوردی و غیربرخوردی تفاوت معناداری مشاهده شد (039/0=p). در تیپ‌های شخصیتی نمرة ورزشکاران غیربرخوردی بالاتر از نمرة ورزشکاران رشته‌های ورزشی برخوردی است.

کلیدواژه‌ها

ویژگی‌های شخصیتی؛ تیپ‌های شخصیتی؛ قهرمانان؛ ورزش‌های برخوردی و غیربرخوردی

مراجع

آتش روز، ب. (1386). پیش بینی پیشرفت تحصیلی از طریق دلبستگی و صفات پنج گانه شخصیتی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

بشارت، م.، قهرمانی، م. و نقی‌پورگیوی، ب. (1393). نقش پیش‌بین خودتنظیم‌گری و تکانشوری در موفقیت ورزشی: مقایسة ورزش‌های برخوردی و غیربرخوردی. فصلنامة رفتارحرکتی، سال سوم، شمارة 5، ص 8.

بشارت، م. (1387). مقایسة ویژگی‌های شخصیتی ورزشکاران در ورزش‌های فردی و گروهی. دومین کنگرة روان‌شناسی کاربردی در ورزش قهرمانی. ص 7.

جعفرنژاد، ف.، شکری، آ. و مرادی، ع. (1384). بررسی رابطة میان پنج عامل بزرگ شخصیت، سبک‌های مقابله‌ای و سلامت روانی در دانشجویان کارشناسی. مجلة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، شمارة 70، ص 74-51.

حسینی، ب. (1391). تیپ‌های شخصیت در نظام‌های روان‌درمانی، تهران: انتشارات جنگل، جاودانه.

حقی، م. (1390). مقایسة پنج عامل شخصیتی بین دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

حلب‌چی، ف. و رییس کرمی، س. (1385). معاینات پیش از ورزش در کودکان و نوجوانان. مجلة بیماری‌های کودکان ایران، دورة 16، شمارة 4. ص 496-485.

دلاور، ر. (1385). بررسی ارتباط خصوصیات شخصیتی و میزان افسردگی دانشجویان پسر ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه سیستان و بلوچستان. مجلة علوم تربیتی و روان‌شناسی. دوره شمارة 3، صص 40-33.

صفی خانی.، د. و مهرابی‌زاده، ه. (1388). بررسی سیستم‌های مغزی- رفتاری به‌عنوان پیش‌بینی‌های تیپ‌های D و C،A شخصیتی. مجلة دستاوردهای روان‌شناختی (علوم تربیتی و روان‌شناسی)، دانشگاه شهید چمران اهواز، دورة چهارم، شمارة 287.

صیاد، م. (1387). رابطة تیپ‌های شخصیتی B/A و روش‌های مقابله با استرس در ورزشکاران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

علیزاده، م.(1378). مقایسة شخصیت نوع Aبین دانشجویان مرد شرکت‌کننده در سومین المپیاد ورزشی در ورزش‌های بسکتبال، هندبال، بدمینتون و تنیس روی میز. پایان‌نامة کارشناسی ارشد: دانشگاه تربیت‌معلم تهران.

فتحی آشتیانی، ع. (1393). آزمون‌های روان‌شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روانی. تهران: انتشارات بعثت.

قادری، د. (1391). بررسی و مقایسة رابطة بین پنج عامل بزرگ شخصیتی، شادکامی و موفقیت ورزشی در ورزشکاران تیم‌های ملی، ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای آذربایجان شرقی. فصلنامة علوم رفتاری، دورة 4. شماره 11. ص 136-107.

کشاورز، د.، محمدموسوی، س. و جلالی، م. (1394). ویژگی‌های شخصیتی در دانشجویان ورزشکار ایرانی و غیرایرانی. فصلنامه‌ی مشاوره و روان‌درمانی،  سال چهارم، شماره‌ی 14، ص 40.

گنجی، ح.(1392). ارزشیابی شخصیت. تهران: نشر ساوالان.

میرزایی، ف.، بخشی، ح.، یاسینی، م. و بشردوست، ن. (1382). توزیع شدت دیسمنوره بر حسب تیپ شخصیتی دانش‌آموزان رفسنجان. مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، سال دوم، شمارة 3 و ‌4، ص 55.

Aydin,I., & Pehlivan, Z. (2010). Strategies and personality types used by primary school principals in Turkey to influence teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences,12:36-52.

Benedict, C., & Parker, Tonya. M. (2014). Baseline Concussion Testing: A Comparison between Collision, Contact, and Non-Contact Sports. Honors Projects. Retrieved from http://scholarworks.gvsu.edu/honorsprojects.

Conner, M., & Abraham, C. (2001). Conscientiousness and the theory of planned behavior: toward a more complete model of the antecedents of intentions and behavior. Personality and Social Psychology Bulletin,27: 1547-1561.

Costa, P. T., & McCrae, R. R., (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Personality and Individual Differences, 36: 587–596.

Costa, P.T., & Mccrae, R. R. (1992). Normal Personality assessment in clinical practice: TheNEO Personality Inventory, Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 4: PP 5-13.

Courneya, K. S., & Helsten, L. M. (1998). Personality correlates of exercise behavior, motives, barriers and preferences: an application of the five-factor model. Personality and Individual Differences, 24: 625-633.

David, J. P., Green, P. J., Martin, R., & Slus, J. (1997). Differential roles of neuroticism, extraversion, and event desirability for mood in daily life: an integrative model of top-down and bottom-up influence. Journal of Personality and Social Psychology, 73: 149-159.

Demareva, V., & S Polevaya, S. (2014). Type A and B personalities from a psychological perspective. International Journal of Psychophysiology, 94:120–261.

Dennis M., Sullivan, O., Zuckerman, M., & Kraft, M. (1998). Personality characteristics of male and female participants in team sports, Personality and Individual Differences, (25), 119-l 28.

Etemadi Nia, M., & Besharat, M. A. (2010). Comparison of athlete’s personality characteristics in individual and team sports. Procardia –social and behavioral sciences, 5: 808-812.

Fernandez, C.O., Verdecie, F. O., Chavez, R. L., Alvarez, G. MA., Fiallo, S. MC. (2002). Type a behavior and life events as risk factors for cerebral infarct. Article in Spanish. Rev Neurol, 347: 7-622.

Guilherme, M. Lage& et al. (2011).Correlations between Impulsivity and Technical Performance in Handball Female Athletes..2,.7, 721-726.

Halgin, R., & Whitbourne, S. (2006). Abnormal psychology: Clinical perspectives on psychological disorders, New York: McGraw-Hill.

Hanin, Y.L. (2000).Emotions in sport. Champaign. Behavior Modification, (29), 616-641.

Harris, P. W., Pepper, C.M., & Maack.D.J. (2008). the relationship between maladaptive perfectionism and depressive symptoms: The mediating role of rumination. Personality and Individual Differences, 44 (1): 150–160.

Kajtna T., Tusak M., Baric R., & Burnik, S. (2004). Personality in high – risk sports athletes. Kinesiology, (36)1: 24-34.

Le, K., Donnellan, M. B., & Conger, R. (2014). Personality development at work: Workplace conditions, personality changes, and the corresponsive principle. Journal of Personality, 82:. 44-56.

Magnus, K., Diener, E., Fujita, F., & Pavot, W. (1993). Extraversion and neuroticism and predictors of objective life events: a longitudinal analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 65: 691-706.

Marks, G. R., & Lutgendorf, S. K. (1999). Perceived health competence and personality factors differentially predict health behaviors in older adults. Journal of Aging and health, 11: 221-239.

Maxwell, J. P. (2004), Anger rumination: An antecedent of athlete aggression? Psychology of Sport and Exercise, 5: 279-289.

McKelvie, j. s. (2003). Extraversion and neuroticism in contact athletes no contact athletes and non-athletes. Journal of sport psychology, 5: 27-37.

Miller, R., & Krauskopf, C. J. (1986). The Personality Assessment System as a conceptual framework for the Type A coronary-prone behavior pattern. PAS Foundation Journal, 4: 21-27.

Mujeck, S., & Deivies, S. A. (1999). Personality differences between athletes and nonathletes. Mat. 10: 37-39.

Newcombe, P.A. & G.L. Boyle. (1995). High school students’ sports personalities: Variations across participation level, gender, type of sport and nonsuccess.International J. Sport Psychol., 26: 277-294.

Reiter, M.D., Liput, T., & Nirmal. R. (2007). Personality preferences of college student athletes. College student journal.

Rhodes, R. E., Couneya, K. S., & Bobick T. M. (2001). Personality and exercise participation across the breast cancer experience. Psycho-Oncology, 10: 380-388.

Russell, G. W. (2008). Aggression in the sports world: A social psychological perspective. OUP USA.

 

Shariati, M., & Bakhtiari, S. (2011). Comparison of personality characteristics athlete and non-athlete student, Islamic Azad University of Ahvaz, Procardia - Social and Behavioral Sciences, 30: 2312-2315.

Shekarchizadeh, P., & Karimian. (2010). Personality as predictor of happiness in male athlete and non – athlete students of Isfahan university. Procardia –social and behavioral sciences, 251: 843.

Smith, E., Ronald. (2008). Advances in cognitive-social personality theory: applications to sport psychology. Revisit de Psicología Del Deportee, 17- 2:.253-276.

Vollrath, M.E., & Torgersen, S. (2008). Personality type and risky health behaviors student. Scandinavian journal of psychology, 49: 287-293.

Zuckerman, M. (1994). Behavior expres sions and biosocial bases of sensation seeking. New York: Cambridge University Press.