بررسی تأثیر جنسیت بر به کارگیری تشبیه در آثار «فریبا وفی»

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 1، دوره 9، شماره 33، اسفند 1396، صفحه 1-15   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسندگان

نسرین علی اکبری¹؛ شادی احمدی^{* 2}

¹گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

²استان کردستان، شهر سنندج، گروه زبان و ادبیات فارسی،

چکیده

عموم صاحبنظران فمنیست معتقدند همان طور که تفاوت های زبان زنانه و مردانه در گفتار افراد وجود دارد، در نوشتار آن ها نیز نمود پیدا میکند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی تأثیر جنسیت بر زبان فریبا وفی به هنگام کاربرد تشبیه است. بنابراین شش مورد از آثار فریبا وفی، انتخاب و تأثیر جنسیت بر تشبیهات او کاویده شده است. این بررسی شامل «انواع جنسیت زدگی زبانی در رکن مشبه و مشبه به»، «نوع و کیفیت تشبیهات نویسنده در مورد مردان داستان»، و «نمود بدن» در این آثار است. یافته ها نشان می دهد که فریبا وفی یک نمونۀ مثالی خوب از تفسیر فمنیستی از جهان پیرامون خود است و با تأثیرپذیری از جنسیت، تلاش کرده به هنگام ساخت تشبیه، نقش خود را به عنوان راوی آگاهی دهنده در این زمینه به مخاطب بقبولاند. در واقع، ساخت تشبیه توسط فریبا وفی، یکی از شیوه‌های بیان است که توسط زبان زنانۀ او ایجاد شده است. این جنسیت گرایی در رکن «مشبه به» بیشتر از «مشبه» به چشم می خورد. وفی عموماً این تشبیهات جنسیتی را برای القای احساسات دنیای زنانه‌اش به کار برده است. تصویری که وی در این تشبیهات از مردان به دست می دهد؛ بیانگر فاصلۀ عاطفی خاص و روانی زنانِ داستان با مردانشان است. بدن زنانه، دلالت مستقیم و صریح ندارد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: تشبیه جنسیت‌گرا؛ تشبیه و ارکان آن؛ جنسیت شناسی زبان؛ زبان؛ فریبا وفی

مراجع