تحلیل سبک لایه نحوی زین الاخبار گردیزی

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

مقاله 8، دوره 9، شماره 34، دی 1396، صفحه 205-230   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شعبان شفیع نسب¹؛ محمدعلی گذشتی^{* 2}؛ عالیه یوسف فام³

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،تهران،ایران.

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،تهران،ایران.

³استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، تهران ، ایران.

چکیده

تاریخ زین الاخبار تألیف ابوسعیدعبدالحی گردیزی است که تاریخ عمومی  و حوادث و وقایع ایران را تا 443 که سال تألیف آن است، بیان می کند. کتاب سبکی ساده، و موجز دارد که بیشتر به سبک سامانیان می  ماند. دارای جمله های کوتاه و مرتبط است که با حرف عطف «و» به هم پیوسته و اصطلاح «سبک همپایه» را به خود اختصاص داده است. بسامد واژه های عربی در آن کمی  بیشتر از نثر عصر سامانی است ولی از جهت ویژگی ها و مختصات سبکی از جمله: تکرار، ترکیبات، کهنگی متن و الگوهای نحوی، ادامه نثر عصر سامانی است. روش گفتار در این گفتار ،توصیفی و تحلیلی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

زین الاخبار؛ گردیزی؛ نثر؛ سامانی؛ همپایه

مراجع

1. قرآن کریم
2. ابوالقاسمی ، محسن(1375): دستور تاریخی زبان فارسی، سمت ، تهران، اول
3. باباسالار، اصغر(1392)مقاله: «کاربردهای خاص "را" در برخی متون فارسی»، دو فصل نامه «ادب فارسی»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دوره 3 ، شماره1 صفحات 181 تا 196 .
4. بهار، محمدتقی(1370) سبک شناسی، امیرکبیر، تهران ، ششم.
5. بیهقی، ابوالفضل(1390) تاریخ بیهقی، به اهتمام دکتر محمدجعفر یاحقی، دانشگاه فردوسی، مشهد، پنجم
6. چومسکی،نعام(1374) ساخت های نحوی، ترجمه احمد سمیعی، خوارزمی ، تهران، دوم
7. حافظ، شمس الدین محمد(1368) دیوان اشعار، تصحیح قزوینی – غنی، بکوشش جربزه دار، اساطیر، تهران، دوم
8. خطیبی، حسین(1366) فن نثر در ادب پارسی، زوار، تهران، اول
9. رستگار فسایی، منصور(1392)انواع نثر فارسی، سمت ، تهران، چهارم
10. زرقانی، سیدمهدی(1388) تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی، سخن ، تهران، اول
11. زرین کوب ، عبدالحسین(1377) تاریخ در ترازو، امیرکبیر، تهران، پنجم
12. سعدی، مصلح بن عبدالله(1387) گلستان ، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، خوارزمی ، تهران، هشتم
13. شمسیا، سرویس(1373) کلیات سبک شناسی، فردوس، تهران، دوم
14. صفا، ذبیح الله(1369) تاریخ ادبیات در ایران، مجلد1، فردوس، تهران ، دهم.
15. فتوحی رودمعجنی، محمود(1392) سبک شناسی ، نظریه ها، رویکردها و روش ها، سخن، تهران، دوم
16. فردوسی، ابوالقاسم (1373) شاهنامه ، بکوشش سعیدحمی دیان، قطره، تهران، اول
17. گردیزی، ابوسعید عبدالحّی(1384) زین الاخبار، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، اول.
18. ناتل خانلری، پرویز(1366) تاریخ زبان فارسی، نو، تهران، سوم.
19. نظام الملک، حسن بن علی(1392) گزیده سیاست نامه، به انتخاب و شرح دکتر جعفرشعار، قطره، تهران، هجدهم
20. یوسفی، غلامحسین(1387) کاغذ زر، سخن، تهران، اول