توسعه سیستم تحویل دارو مبتنی بر اگزوزوم در درمان سرطان: مطالعه مروری

فصلنامه بیولوژی کاربردی

مقاله 8، دوره 8، شماره 30، شهریور 1397، صفحه 57-71   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

شمس الدین یوسف آملی^{* 1}؛ راضیه یوسفیان ملا²؛ تکتم دیلمی³؛ معصومه دیلمی³؛ زهرا شهاب موحد³؛ مقداد غیاثی⁴

¹گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

²دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

³زیست شناسی گرایش سلولی و مولکولی، بخش تولید، مرکز تحقیقات ژناریا

⁴زیست شناسی گرایش ژنتیک مولکولی ، بخش تولید، مرکز تحقیقات ژناریا

چکیده

در عصر حاضر شیوع سرطان در سراسر جهان درحال افزایش است، تاکنون روش‌های زیادی برای درمان و متوقف کردن آن انجام شده است اما مقاومت این بیماری در برابر داروهای ضد سرطان فعلی، نیاز جدیدی به ترکیبات دارویی جدید و سیستم تحویل دارویی را فراهم آورده است. نقص سیستم ایمنی بدن می‌تواند منجر به رشد تومور و پیشرفت آن شود. بنابراین ایمونوتراپی سرطان از جمله مواردی است که سبب جلوگیری از پیشرفت تومور می‌شود، اگزوزوم‌ها حامل‌های نانومتری طبیعی هستند که به طور گسترده-ای در مایعات بدن توزیع شده‌اند و در فرآیندهای بیماری‌های مختلف، از جمله تومور‌زایی دخیل هستند. اگزوزوم‌ها دارای مزایای متعددی از جمله غیر سمی و غیر ایمنی‌زا بوده و قابلیت طراحی شدن برای تعیین هدف خاص و تحویل دارو را دارند. که سبب می‌شود تا آنها به عنوان یک نانوساختار قدرتمند برای ارائه داروهای ضد سرطان با هدف درمان سرطان مورد استفاده قرار گیرند. این روش دچار پیشرفت‌هایی برای تسهیل استفاده از آن در برنامه‌های پزشکی و تکنیک‌های بیوتکنولوژی شده است. در این مطالعه مروری، ما به بررسی توسعه سیستم‌های تحویل دارویی مبتنی بر اگزوزوم در طول زمان و مزایا و عملکرد‌های آن می-پردازیم. مطالعات اثربخشی از نانوذرات اگزوزومی با استفاده از سلول‌های سرطانی و مدل‌های بیولوژیکی و همچنین کارآزمایی بالینی نیز مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

سیستم تحویل دارو؛ نانودارو؛ درمان سرطان؛ اگزوزوم

مراجع