تأثیر آیین مهری بر هنر و فرهنگ ایران

فصلنامه تاریخ

مقاله 4، دوره 10، شماره 38، مهر 1394   

نویسندگان

زهرا زمرشیدی؛ دکتر علی اصغر فهیمی فر

چکیده

چکیده

اساطیر بخش جداناشدنی از زندگی ما به شمار می‌روند. آیین و سلوک دیروز مردان و زنان ایران، بسیاری از مفاهیم فرهنگی امروزه ما را ساخته است. میترا یکی از ایزدان ابتدایی در نزد ایرانیان، از زمان مهاجرت هند و اروپایی‌ها به شمار می‌رود. مفهومی که رفته رفته تبدیل به یک دین مستقل گردید. و مفاهیم زیادی را به وجود آورد که در فرهنگ و هنر زمان خویش تا به امروز کاربرد داشته است. در این مقاله سعی بر این شده تا با نگاهی کلی به آیین میترایی و مراحل هفت‌گانه تشرف، تأثیر آن بر هنرها و فرهنگ‌های بعد از آن بررسی شود.
نمادهایی که خاص میترا است و از سوی پیروان وی به کار می‌رفته، در ادیان بعد از خود (زرتشت‌گری – مسیحیت – اسلام) نفوذ کرده و گاه همان مفاهیم و گاهی فقط این نقشینه‌ها با تغییر مفاهیم تکرار شده. برخی از نمادهای وی هم، به دلیل مغایرت با فرهنگ‌های بعدی، به طور کل حذف گردیدند.
این پژوهش که به روش تحلیلی - توصیفی – تاریخی نوشته شده است، سعی بر آن دارد که این نمادها شناسایی گردد و ما دلیل بسیاری از مضامین فرهنگی امروزه خود را بدانیم تا بر دیرینه و ایرانی بودن آن پافشاری کنیم.

واژگان کلیدی: آیین مهری ، میترا ، نمادهای مهری ، هنر اسلامی.

کلیدواژه‌ها

آیین مهری؛ میترا؛ نمادهای مهری؛ هنر اسلامی