ویژگی های تاریخی و مؤلفه های شهرنشینی در عهد ساسانیان (با تأکید بر دوره اردشیر اول)

فصلنامه تاریخ

مقاله 6، دوره 10، شماره 38، مهر 1394   

نویسندگان

دکتر امیر تیمور رفیعی؛ مرجان طاهری دوست

چکیده

چکیده

دوره ساسانیان بر پایۀ تجربه‌های پیشین و متأثر از شرایط، ضرورت و نیازهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، شهرنشینی و شهرسازی شتاب فزاینده‌ای گرفت و به‌طور چشمگیری بر تعداد شهرها و جمعیت شهرنشین افزوده شد. این پدیده موجب ظهور جامعۀ شهری توانمندتری نسبت به گذشته گردید. یکی از دوره­های پرشکوه در سلسله ساسانی، دوره اردشیر اول است. بررسی خصوصیات دوره اردشیر اول ازاین‌جهت حائز اهمیت است که وی شالوده و بنیان یک سازمان اداری-سیاسی را گذاشت که حدود چهارصد سال اداره و مدیریت کشور را در دوره باستان بر عهده داشت و تجربیات ارزنده‌ای را از خود به‌جا گذاشت. این نوشتار بر آن است تا با تأمل بر عناصر و مؤلفه‌های شکل­دهنده­ی جامعه­ی شهری و تحولاتی که در ساختار سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه­ی شهری ایران در دورۀ ساسانی و به­ویژه دوره اردشیر اول اتفاق افتاد، کم و کیف ساختار و سازمان شهری این دوره از تاریخ شهرنشینی کشور را بررسی کند. این مقاله بر اساس هدف مطالعه، از نوع بنیادی و به لحاظ ماهیت و روش مطالعه، توصیفی – تحلیلی است. لذا روش تحقیق از نوع تحقیقات تاریخی است و مطالب پس از گردآوری و توصیف مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته‌اند.

واژگان کلیدی:شهرنشینی، ساسانیان، اردشیر اول

کلیدواژه‌ها

شهرنشینی؛ ساسانیان؛ اردشیر اول