نقش قورچیان در ساختار نظامی صفویه

فصلنامه تاریخ

مقاله 2، دوره 7، شماره 26، مهر 1391   

نویسندگان

دکتر شکوه السادات اعرابی هاشمی؛ فهیمه عبدالی

چکیده

چکیده:

شاه اسماعیل اول مؤسس سلسله‌ی صفوی برای تثبیت قدرت و بنیادگذاری دولت خود احتیاج به نیرویی داشت که این نیرو هم از لحاظ فیزیکی و جسمی برترین باشند و هم اینکه فقط به شاه وفادار باشند و از او دستور بگیرند و از طرفی وابسته به هیچ ایل یا طایفه‌ی خاصی نباشند به همین دلیل از بین قبایل مختلف قزلباش افرادی را که جنگجو، دلیر و وفادار بودند را انتخاب کرد و در یک گروه به نام قورچیان قرار داد که اینان بعدها بالاترین مقامات و مناصب لشکری و کشوری را از آن خود کردند. قورچیان در واقع از نژاد ترکمانان بودند. این واحد از قشون در دوره‌های بعدی صفویه هم از لحاظ تعداد افراد و هم از لحاظ موقعیت و اعتبار افزایش چشمگیری پیدا کردند. آنان در واقع گارد سلطنتی محسوب می‌شدند و از طرفی نیز نیروی ضربتی شاه نیز به حساب می‌آمدند. اینان تا پایان حکومت صفویه مقام و موقعیت خود را همچنان حفظ کردند. این پژوهش بر آن است که به بررسی نقش قورچیان در ساختار نظامی صفویه با روش توصیفی تحلیلی بپردازد.

واژگان کلیدی: قورچی، قورچی باشی، قزلباش، شاه اسماعیل، شاه عباس

کلیدواژه‌ها

قورچی؛ قورچی باشی؛ قزلباش؛ شاه اسماعیل؛ شاه عباس