دهخدا و بازتاب وقایع مشروطه در مقالات چرند پرند

فصلنامه تاریخ

مقاله 2، دوره 7، شماره 27، دی 1391   

نویسندگان

دکتر حمیدرضا جدیدی؛ اکرم ویسکرمی

چکیده

چکیده 


جنبش مشروطه نهضتی برای آزادی بیان، اندیشه و قلم بود. در این زمان نشریات و روزنامه‌ها به آزادی نسبی رسیدند. شاعران و نویسندگان روشنفکر و مشروطه خواه بر آن شدند مسائل و مشکلات عمیق اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه‌ی ایران آن روز را در قالب شعر،‌ نثر   سیاسی وطنزگونه، شبنامه‌ها و خطابه ها منعکس نمایند. در میان انبوه روزنامه‌ها و نوشتارها، روزنامه‌ی صور اسرافیل نقشی چشمگیر داشت. این روزنامه‌یِ مردمی با سردبیری و نویسندگی دهخدا بر آن شد مسائل سیاسی روز و مشکلات اجتماعی- فرهنگی را در قالب مقالات«چرند پرند» که با زبانی ساده و عامیانه برای توده‌ی مردم نوشته می‌شد، بهتر و واضح ترمنتقل کند و در واقع شمارگان بالای این روزنامه به دلیل همین زبان مردمی و سبک نگارش ساده‌ی آن بود. دغدغه‌ی اصلی دهخدایِ روشنفکر از طرح این مقالات بیان مسائل ریشه‌ای جامعه در قالب طنز بود. او نه تنها از ناهنجاری‌های سیاسی و اجتماعی سخن می‌راند و انتقاد می‌کرد بلکه خواستار جامعه‌ای ایده‌آل و سازنده بود. از این رو سازندگی و داشتن جامعه‌یی آزاد با مردمی هوشیار، باسواد و آگاه به مسائل روز به دور از جهل و خرافه   هدف والای دهخدای مشروطه خواه و انقلابی بود. اصلاحات ساختاری با زیربنای اجتماعی- فرهنگی شعار و محتوای مقالات"چرند پرند"گردید. نظر به اهمیت و جایگاه ویژه‌ی این مقالات در روزنامه‌ی صور اسرافیل، این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی به دنبال بررسی مقالات چرند پرند و بازتاب وقایع تاریخی دوران مشروطه بر این مقالات است.

واژگان کلیدی:دهخدا، چرند پرند، مشروطه، صور اسرافیل، بازتاب وقایع

کلیدواژه‌ها

دهخدا؛ چرند پرند؛ مشروطه؛ صور اسرافیل؛ بازتاب وقایع