بررسی خصوصیات فیزیکی وشیمیایی آب ترازه کشتی ها وآب دریا پیرامون پایانه پتروشیمی خارک، خلیج فارس

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 4، دوره 12، شماره 3، آذر 1396، صفحه 44-53   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

عادل تنگستانی^{* 1}؛ بهروز امرایی²؛ غلامرضا دلبر³

¹دریانوردی،دانشگاه علوم دریایی، خارک، ایران

²گروه دریانوردی حمل و نقل دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خارک بوشهر ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد خارک بوشهر ایران

چکیده

امروزه مهم ترین مسئله در آلودگی زیست محیطی آب های سرزمینی، آلودگی بوسیله آب ترازه کشتی ها می باشد. براساس تقسیم بندی سازمان جهانی دریانوردی، جزیره خارک از جمله مناطق مورد تهدید در جهان به شمار می رود. با توجه به حجم عملیات بارگیری محصولات در پایانه پتروشیمی خارک، این پایانه نیز متاثر از موضوع اشاره شده می باشد. در این پژوهش نمونه های گرفته شده از آب دریا در محدوده پایانه پتروشیمی خارک و نمونه های  از آب ترازه مخازن کشتی های وارده به پایانه خارک در چهار فصل سال 1394 مطالعه شده است. پارامترهای دما، اسیدیته و بازی محلول، اکسیژن محلول، شوری، هدایت الکتریکی، مجموع مواد جامد محلول، مجموع مواد جامد معلق، قلیائیت، یون کلراید، سختی کل، سولفات، سیلیس، فسفات درآزمایشگاه پتروشیمی خارک مورد سنجش قرار گرفت. در آب ترازه، یون کلراید در بازه 19100 تا 24300 و یون سولفات در بازه 2100 تا 3340 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. یون فسفات در هیچ یک از نمونه های آب ترازه و آب های پیرامون جزیره خارک شناسایی نشد. درآب های پیرامون جزیره خارک یون کلراید با غلظت های 2100 تا 23217 میلی گرم بر لیتر  و یون سولفات در بازه 2370 تا 3100 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. نتایح نشان داد که وجود آنیون و کاتیون در آب ترازه، تعادل فیزیکی وشیمیایی آب های منطقه را برهم زده و زمینه استرس برای موجودات زنده را فراهم می نماید. براساس نتایج تغییرات خاصیت اسیدی و بازی محلول در حال حاضر به عنوان خطر جدی و آنی مطرح نیست.

کلیدواژه‌ها

آب ترازه؛ خلیح فارس؛ خارک؛ خصوصیات فیزیکی وشیمیایی؛ آنیون و کاتیون

مراجع

امام، ر. و رسولی، م. ۱۳۸۷. کنوانسیون کنترل و مدیریت آب توازن کشتی ها، روشی نوین جهت مقابله با گونه های مهاجم آبزی. دهمین همایش ملی صنایع دریایی ایران، آبادان، انجمن مهندسی دریایی ایران، قابل دسترسی در: http://www.civilica.com/Paper-NSMI10-NSMI10_139.html.

 تیمورتاش، ح.، یاوری، و.، پرهیزی، ا. 1380. مدیریت آب توازن کشتیها و کنترل گونه های مهاجم دریایی. ویژه نامه کنگره سراسری طب و دریا، 4 شماره ویژه: 31–21.

 خجسته، ع.، زارع دوست، م. و رسولی، م. 1391. ارائه روش مدیریت آب توازن کشتی در خلیج فارس با استفاده از روشTOPSIS FUZZY. دهمین همایش بین المللی سواحل، بنادر و سازه های دریایی.  تهران، ایران.

 خدمتی بازکیائی، ک.، خارا، ح.، شهرام عبدالملکی، ش. و وهاب زاده، ح.  1393. بررسی رژیم غذایی ماهی کیلکای معمولی (Clupeonella caspia)در دریای خزر (ساحل بندرانزلی(. مجله زیست شناسی دریا، 6(1): 22-13.

رزمی، ع . 1388. بررسی اثرات زیست محیطی آب توازن کشتی هابالای دویست هزارتنی درآب های پیرامون اسکله های جزیره خارک. پایان نامه کار شناسی ارشد، دانشگاه علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد تهران شمال. ایران.

سازمان بنادر و دریانوردی. 1395.  کنوانسیون بین المللی کنترل و مدیریت آب توازن کشتی ها. قابل دسترسی در: http://www.pmo.ir/fa/marineenvironment/ballastwater-.

 سنگ پور، م.، عوفی، ف.، شاپوری، م. و رحیمی بشر، م.ر. 1388. فیتوپلانکتون های موجود در مخزن دو نفتکش در اسکله نفتی بندر خارک ایران. مجله بیولوژی دریا، 1(4): 120-109.

 ظاهری، ع. و اسماعیلی میرک محله، م. 1393. ارزیابی عملکرد شش بندر منتخب دنیا در اجرای الزامات کنوانسیون کنترل و مدیریت آب توازن کشتی. فصلنامه تحقیقات حقوقی آزاد، 7(23): 59-39.

قربانی نژاد، ا.، امتیازجو، م.، و نظامی، ش. ۱۳۸۳.  بررسی آلودگی نفتی آب توازن کشتی های تجاری دریای خزر در منطقه بندر انزلی، ششمین همایش بین المللی سواحل، بنادر و سازه های دریایی، تهران، سازمان بنادر و کشتی رانی. قابل دسترسی در: http://www.civilica.com/Paper-ICOPMAS06-ICOPMAS06_134.html.

 قوام پور، ع. 1392. آب توازن کشتی ماهیت اثرات و شیوه های کنترل. مقطع دکتر ای بوم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی. ایران.

مرکز اسناد پتروشیمی خارگ. 1392. خدمات بارگیری شرکت پتروشیمی خارگ. قابل دسترسی در: http://khargpetrochemical.ir/index.php/fa/.

 میرزا، ر.، محمدی، م.، داداللهی سهراب، ع.، عابدی،  ا. و فخری، ع. 1390. هیدروکربن های آروماتیک حلقوی (PAHs) درآب دریا در مناطق بین جزر و مدی سواحل استان بوشهر (خلیج فارس). اقیانوس شناسی، 2(7): 29-27.

 هدایتی، س. ع. و باقری، ط. 1394. بررسی قوانین بین المللی و الزامات مدیریت منابع آلاینده تولید شده توسط کشتیهای تجاری. فصلنامه علوم و فناوری دریا، 76: 47-41.

 

Al-Azab, M., El-Shorbagy, W., Al-Ghais, S., 2005. Oil Pollution and its Environmental Impact in the Arabian Gulf Region Technology. Elsevier Science.

 GESAMP. 2007. Estimates of oil entering the marine environment from sea-based activities. (IMO/FAO/UNESCO-IOC/UNIDO/WMO/IAEA/UN/UNEP Joint Group of Experts on the Scientific Aspects of Marine Environmental Protection . GESAMP, No. 75. Paris.

 Kuroshi, L.A. 2012. Onshore ballast water treatment stations: A harbour specific vector management proposition. Thesis Submitted to the World Maritime University, Malmo. Sweden.

_{Lock wood, G. L., Hoopes, M. & Marchetti, M. P. 2008. Invasion Ecology. Wiley‐Blackwell. West Sussex.}

 MOOPAM. 1999. Manual of Oceanographic Observations and  Pollutant  Analyses methods. State      Kuwait.