حمایت از اموال فرهنگی و تاریخی در حقوق بین الملل با نگاهی بر اقدام دیوان بین المللی کیفری در قضیه کشور مالی

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 6، دوره 12، شماره 33، اسفند 1396، صفحه 165-190   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

حسن خسروی^{* 1}؛ فرید سلطان قیس²

¹دانشیار حقوق عمومی، پیام نور، تهران، ایران

²دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

تخریب اموال فرهنگی یکی از اتفاقاتی است که در مخاصمات مسلحانه داخلی و بین المللی رخ می دهد. گستردگی و شدت گرفتن این امر در سده های اخیر موجب شده است تا حقوق بین الملل نسبت به این مساله واکنش نشان دهد. هدف اصلی این نوشته، ارزیابی چگونگی حمایت از آثار فرهنگی و تاریخی در حقوق بین الملل و اقدامات دیوان بین المللی کیفری در قبال واکنش به تخریب « توصیفی- تحلیلی » آثار فرهنگی و تاریخی در خلال جنگ داخلی کشور مالی است. مقاله با رویکرد در صدد آن است تا ضمانت اجرای نقض تعهدات حمایت از آثار فرهنگی و تاریخی را به طور اخص در قضیه مالی نشان دهد. یافته های پژوهش حاکی است، حقوق بین الملل در قبال این موضوع تعهدات روشنی داشته و کشورها را ملزم به حفاظت از اموال فرهنگی و تاریخی نموده است و در اسناد و متون مختلفی حمله و تخریب اماکن دینی و فرهنگی و تاریخی ممنوع شده است. این امر از مصادیق جرایم جنگی محسوب شده و بر همین مبنا نیز در اولین پرونده دیوان کیفری بین المللی، یکی از متهمان تخریب آثار فرهنگی و تاریخی مالی، به تحمل نه سال حبس محکوم شده است.

کلیدواژه‌ها

اموال فرهنگی؛ اموال تاریخی؛ حقوق بین الملل؛ دیوان بین المللی کیفری؛ پرونده المهدی

مراجع

 
انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد(1390)، مجموعه مقالات همایش حمایت از اموال فرهنگی و تاریخی در حقوق بین الملل، تهران: انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد، چاپ اول.
جعفری، فریدون (1390)، حمایت از اموال فرهنگی و تاریخی، همدان: دانشگاه بوعلی.
شریعت باقری، محمدجواد(1390)، اسناد دیوان بین المللی کیفری، تهران: انتشارات جنگل، چاپ دوم.
صمدی، یونس(1377)، «نگاهی به کنوانسیون 1954 لاهه در مورد حفاظت از میراث فرهنگی در زمان جنگ»، فصلنامه اثر،  شماره 29 و 30.
ضیایی بیگدلی، محدرضا(1393)، حقوق جنگ، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ سوم.
قاسمی، غلامعلی و همکاران،(1392)، «حقوق بشر دوستانه و حمایت از اماکن عبادی در مخاصمات مسلحانه بین المللی و غیر بین المللی»، فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، سال چهارم، شماره 13.
نژندی­منش، هیبت الله، الیاسی، زهرا(1389)، حمایت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ سوم.
هنکرتز، ژان ماری و همکاران(1391)، حقوق بین الملل بشردوستانه عرفی، ترجمه دفتر امور بین الملل قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران و کمیته بین المللی صلیب سرخ، تهران: انتشارات مجد، چاپ دوم.

 
Broker, J.D (1974), The Brussels International Declaration of 1874 concerning the Laws and Customs of War, International Review of the Red Cross, No.164.
 Brooks, Julia (2015), Attacks on Cultural Heritage in Armed Conflict, Harvard : Humanitarian Initiative's Humanitarian Academy at Harvard, Available at: http://www.atha .se/ blog/ihl-briefing-2.
Curry, Tim (2016), International Criminal Tribunals in the 21st Century, Review of Conference:  Available at:
https://www.wcl.american.edu/hrbrief/13/roc.pdf.
Duerr, Benjamin, (2016),  ICC prosecutor stresses psychological harm of Timbuktu destruction, International Justice Tribune , The Hague, 01/03/2016, Available at:
https://www.justicetribune.com/articles/icc-prosecutor-stresses-psychological-harm-timbuktu-destruction.
Green Martínez,  Sebastián. A (2015), Destruction of Cultural Heritage in Northern Mali: A Crime Against Humanity?, Journal of International Criminal Justice, No. 13.
Irving, Hexham (2007), Where are Alfred Rosenberg's Papers? Available at:
http://www.fpp.co.uk/Letters/Requests/KempnerRosenberg.html.
Lostal, Marina (2015), Syria’s world cultural heritage and individual criminal responsibility, International Review of Law, http://dx.doi.org/10.5339/ irl.2015.3.
International Documents:
C.N.N. Network(2012), http://edition.cnn.com.
ICC ruling for Timbuktu destruction (2016),
http://www.theguardian.com/law/ 2015/ sep/ 30/ ahmad-al-faqi-al-mahdi-the-hague-international-criminal-court-mali-timbuktu.
ICC Document (2016),https://www.icc-cpi.int/iccdocs.
International Committee of the Red Cross (2016),
 https://www.icrc.org/.
Iranian Center for International Criminal Law, (2017), http://www.icicl.org http://www.icicl.org.
PanARMENIAN.Net: Armenian News(2013),
http://www.panarmenian.net
The International Criminal Court (2016), https://www.icc-cpi.int/en_menus.
The International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (2017),   http://www.icty.org