ارائه مساله طرح تاسیسات پویا با روش‌های فراابتکاری تک جواب و مبتنی بر جمعیت

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

مقاله 3، دوره 13، شماره 43، خرداد 1397، صفحه 27-42   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد مهدی کرم‌پور¹؛ مصطفی حاجی آقائی کشتلی^{* 2}

¹کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده فنی مهندسی، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و فناوری مازندران، بهشهر

²استادیار مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و فناوری مازندران، بهشهر

چکیده

در جوامع مدرن امروزی، مراکز تولیدی باید قادر به ارائه پاسخی صریح، دقیق، فوری به تغییرات تقاضا و تبع آن تغییرات در محصول باشند، بنابراین در این مقاله در پی مطرح نمودن مساله چیدمان و بازآرایی تاسیسات مراکز تولیدی و خدماتی هستیم به‌گونه‌ای که مجموع هزینه‌های حمل و نقل مواد و بازآرایی خطوط تولیدی به کمترین میزان خود برسد. یک طرح بهینه باعث انتقال بهینه و کارا مواد بین تاسیسات و کاهش فرآیند کار و هزینه انبار‌داری می‌شود. برای مراکز تولیدی، هزینه حمل مواد مهمترین شاخص برای تعیین بهره‌وری یک طرح می‌باشد. این موضوع به عنوان مساله طرح تاسیسات پویا (DFLP) مطرح گردیده است. در این مقاله، DFLP با پنج روش فراابتکاری شامل ژنتیک (GA)، شبیه‌سازی تبرید (SA)، جستجوی ممنوع (TS)، ازدحام ذرات (PSO) و رقابت استعماری (ICA) مدل‌سازی شده است. روش تاگوچی جهت انتخاب پارامترهای بهینه به کار برده شده است. نتایج حاصله به خوبی نمایانگر آن‌اند که روش‌های فراابتکاری، راه‌کارهایی بهینه و موثر برای غلبه بر مساله طرح تاسیسات مراکز تولیدی و خدماتی ارائه می‌دهند. نتایج مدل‌سازی حاکی از آن هستند که الگوریتم رقابت استعماری در مقام مقایسه با دیگر روش‌ها، جواب‌های بهینه بهتری را در این مساله با محدودیت‌های مفروض در معیارهای مختلف ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

الگوریتم رقابت استعماری؛ الگوریتم های فراابتکاری؛ روش تاگوچی؛ مساله طرح تاسیسات پویا

مراجع