مقایسة بهزیستی روانی و نیرومندی های مَنِش در دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 10، دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 71، خرداد 1397، صفحه 91-107   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2018.540486

نویسندگان

فائزه انتظاری شبستر¹؛ علی خادمی^{* 2}

¹کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

²عضو هیئت‌علمی، گروه روان‌شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش مقایسه بهزیستی روانی و نیرومندی­های منش در دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی آنان بود. روش تحقیق، علّی- مقایسه­ای بود. بدین منظور، تعداد 351 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر از دانشکده­ها و رشته­های مختلف با روش خوشه­ای طبقه­ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامة بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 1989) و پرسشنامة ارزش‌های فعال در عمل (فرم کوتاه) (پترسون و سلیگمن، 2004) بود. برای تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که مؤلفه‌های بهزیستی روانی و نیرومندی­های منش در دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی آنان به­طور معناداری متفاوت بود (05/0>p). بین دانشجویان رشته­های علوم انسانی، فنی- مهندسی، علوم پایه و کشاورزی از لحاظ مؤلفه‌های خودمختاری، رشد شخصی، پذیرش خود و بهزیستی روانی (در حالت کلی) و در بین مؤلفه‌های نیرومندی­های منش، به‌جز مؤلفه‌های رهبری، بخشش، فروتنی و شوخ­طبعی، بین سایر مؤلفه­ها تفاوت­ معناداری وجود داشت (05/0>p)، به­طوری­که میانگین نمره به دست آمده برای هر دو متغیر در دانشجویان علوم انسانی بیشتر از دانشجویان فنی- مهندسی بود.

کلیدواژه‌ها

بهزیستی روانی؛ نیرومندی های منش؛ دانشجویان

مراجع

اکبرزاده، د.، اکبرزاده، ح؛ و احمدی، ع. (1394). همبستگی ابراز وجود، بهزیستی روان‌شناختی و پرخاشگری با اضطراب اجتماعی. مجلة دانشگاه علوم پزشکی قم، دوره 9، شماره اول- دوم: 29-22.

پروانه، ا.، مؤمنی، خ.، پروانه، آ؛ و کریمی، پ. (1394). پیش­بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس هوش معنوی و سخت­رویی در دانشجویان دختر. نشریه اسلام و سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، دوره 1، شماره 4: 20- 14.

خانجانی، م.، شهیدی، ش.، فتح­آبادی، ج.، مظاهری، م؛ و شکری، ا. (1393). ساختار عـاملی و ویژگی­های روان­سنجی فرم کوتاه (18 سؤالی) مقیاس بهزیستی روان­شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. فصلنامة علمی - پژوهشی اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی، دورة 8، شماره 32: 36-27.

ذوالرحیم، ر؛ و بیرامی، م. (1394). رابطه نگرش‌های ناکارآمد با مؤلفه‌های بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز. سلامت جامعه: مجله علمی دانشکده پرستاری، مامایی و پیراپزشکی دانشگاه علوم ­پزشکی رفسنجان. دوره 9، شماره 3، 17-9.

رضائی، س. (1392). نقش کلاس­های تربیت‌بدنی عمومی بر ویژگی­های شخصیتی و بهزیستی ذهنی دانشجویان دختر دانشگاه علوم ­پزشکی تبریز. پـایـان­نـامة کارشناسی ارشد تـربیت­بدنی، دانشکـده تربیت­بدنی، دانشگاه تبریز.

صادقیان، ع؛ و حیدریان­پور، ع. (1388). عوامل استرس­زا و ارتباط آن با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه علوم ­پزشکی همدان. مجلة دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم ­پزشکی تهران (حیات). دوره 15، شماره 1: 81-71.

صفرعلیزاده، ف.، هاشم­لو، ل.، باقریه، ف؛ و متعارفی، ح. (­1393). بررسی شیوع اختلال وسواسی- جبری دانشجویان دانشگاه‌های شهرستان خوی 1391. نشریة روان پرستاری. دورة 2، شماره 2: 21-13.

غیاثی، ا.، طباطبایی، ت. س؛ و نصری، م. (­1395). اثر آموزش مثبت­اندیشی بر تنظیم هیجانی و بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه بیرجند در سال 94-93. مجله علمی پژوهان، دوره 14، شماره 4: 37- 27.

فراهانی، س. (1390). از درگیری با چالش‌های ذهنی تا ایجاد توانمندی برای تصمیم‌گیری آگاهانه. بازیابی شده از سایت: <http://training.aiau.ir/News/Pages/newsei17-5-90.aspx>، ]5 مرداد سال 1395[.

قربانی، ز. (1394). بررسی ویژگی‌های روان­سنجی نسخه فارسی پرسشنامه ویژگی‌های روان­شناسی مثبت در دانشجویان. پژوهشنامة روان­شناسی مثبت. دوره 1، شماره 2: 26-15.

قربانی، ز. (1387). بررسی رابطه بیـن ویژگی­های شخصیتی و سطح خوش­بینی والدین با میزان خوش­بینی فرزندان نوجوان آن‌ها. پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان­شناسی عمومی، دانشکده روان­شناسی و علوم ­تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

مرادی، م.، جعفری، ا؛ و عابدی، م. (1384). شادمانی و شخصیت: بررسی مروری. مجله تازه­های علوم شناختی، سال7، شماره 2: 71-60.

مگیار- موئی، ج. ال. (1391). فنون روان­شناسی مثبت­گرا / راهنمای درمانگران. ترجمة براتی­سده، چاپ اول، تهران: انتشارات رشد.

مولایی یساولی، ه.، برجعلی، ا.، مولایی یساولی، م؛ و فداکار، پ. (1394). پیش­بینی کیفیت زندگی بر اساس مؤلفه‌های بهزیستی روان‌شناختی ریف: نقش مداخله­گرایانه رضایت از زندگی. فصلنامة مشاوره و روان­درمانی، سال 4، شماره 13: 20-7.

مهری، ع؛ و صدیقی صومعه­کوچک، ز. (1390). بررسی وضعیت سلامت روانی و برخی عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه­های سبزوار در سال 1388. فصلنامة علوم­پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دورة 21، شمارة 4: 304-298.

Bai, Y. (2011). The Relationships between Character Strengths and Well-being Status of College Students. A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the degree of Doctor of Philosophy at the University of Hong Kong.

Brdar, I., Anic, P., & Rijavec, M. (2011). Character Strengths and Well-Being: Are there Gender Differences? In: Brdar, I. (ed.), the Human Pursuit of Well-Being: A Cultural Approach. Dordrecht, NL: Springer: 145-156.

Brdar, I. & Kashdan, T.B. (2010). Character Strengths and Well-Being in Croatia: An Empirical Investigation of Structure and Correlates. Journal of Research in Personality, 44(1), 151-154.

Caffo, E., Belaise, C., & Forresi, B. (2008). Promoting Resilience and Psychological Well-Being in Vulnerable Life Stages. Psychotherapy and Psychosomatics, 77(6), 331-336.

Diener, E.D., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2010). New Well-Being Measures: Short Scales to Assess Flourishing and Positive and Negative Feelings. Social Indicators Research, 97(2), 143-156.

Gadzella, B.M., Stacks, J.M., & Stephens, R. (2004). College Students Assess Their Stressors and Reactions to Stressors. Article Presented In the Texas A&M University Assessment Conference Held at College Station.

 Gustems, J., & Calderon, C. (2014). Character Strengths and Psychological Well-Being among Students of Teacher Education. International Journal of Educational Psychology, 3(3), 265-286.

Ianni, P.A. (2012). Does Frequent Use of Signature Strengths Enhance Academic Well-Being?. A Thesis Submitted to the Faculty of Graduate Studies Through the Department of Psychology in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts at the University of Windsor Windsor, Ontario, Canada.

Johnsen, C. (2014). Personality Traits and Character Strengths as Predictors of Well-Being. Thesis Submitted in Parital Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts in Clinical Psychology in the Graduate School, Eastern Illinois University Charleston, Illinois.

Kern, M.L., & Bowling, D.S. (2015). Character Strengths and Academic Performance in Law Students. Journal of Research in Personality. 5, 25-29.

Leontopoulou, S., & Triliva, S. (2012). Explorations of Subjective Wellbeing and Character Strengths among a Greek University Student Sample. International Journal of Wellbeing, 2 (3), 251-270.

Lindsay, M. (2015). Character Strengths and Well-Being: Differences in Social Activity Among College Students. Oklahoma State University, Publication Number: 10140545.

Linley, P.A., & Harrington, S. (2006). Playing to Your Strengths. Psychologist, 19 (2), 86-89.

McGrath, R.E. (2012). Scale- and Item-Level Factor Analysis of the VIA Inventory of Strengths. Assessment. Retrieved from <http://asm.sagepub.com/content/early/2012/07/31 /1073191112450612.full.pdf>.

Mulhearn, E.M. (2009). A Comparative Study of the Dominant Character Strengths of Mental Health and Business Graduate Students. B.A., Communications, Regis College, Thesis Submitted to the University of New Hampshire in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts in Counseling.

Nagarjuna, V.L., & Mamidenna, S. (2008). Personality Characteristics of Commerce and Engineering Graduates – A Comparative Study. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 34(2), 303-308.

Niemiec, R.M., & Wedding, D. (2008). Positive Psychology at the Movies: Using Films to Build Virtues and Character Strengths. Cambridge, MA: Hogrefe.

Park, N. (2009). Character Strengths (VIA). In S.J. Lopez (Ed), The Encyclopedia of Positive Psychology (pp 135-139). United Kingdom: Wiley-Blackwell Publishing Ltd.

Park, N., & Peterson, C. (2006). Character Strengths and Happiness among Young Children: Content Analysis of Parental Descriptions. Journal of Happiness Studies, 7(3), 323-341. (a)

Peterson, C., & Seligman, M.E.P. (2004). Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification. New York: Oxford University Press and Washington, DC: American Psychological Association.

 

Rashid, T., & Anjum, A. (2008). 340 Ways to Use VIA Character Strengths. University of Pennsylvania, from <http://www.viastrengths.org/Applications/Exercises/tabid/132/Default.aspx>.

Rosenfield, S. (1999). Gender and Mental Health: Do Women Have More Psychopathology, Men More, or Both the Same (and Why)? In Allan Horwitz and Teresa Sheid, eds. A Handbook for the Study of Mental Health: Social Contexts, Theories, Systems. New York: Cambridge University Press: 348-360.

Ruini, C., Belaise, C., Brombin, E., Caffo, E., & Fava, GA. (2006). Well-being Therapy in School Settings: A Pilot Study, Psychotherapy and Psychosomatics, 75(6), 331-336.

Ryff, C.D. (1989). Beyond Ponce De Leon and Life Satisfaction: New Directions in Quest of Successful Aging. International Journal of Behavioral Development, 12(1), 35-55.

Ryff, C.D, & Singer, B.H. (2006). Best News Yet on the Six-Factor Model of Well-Being. Social Science Research, 35(4), 1103-1119.

Ryff, C.D, & Singer, B.H. (1998). The Contours of Positive Human Health. Psychological Inquiry, 9(1), 1-28.

Slezáčková, A. (2012). Character Strengths and Well                         -Being in European Students. In 3. International Conference on Positivism: Foundation for Human Dimension, Amity University Rajasthan, India.

Thomas, J. (2009). Working Paper: Current Measures and the Challenges of Measuring Children’s Well-Being. Newport: Office for National Statistics.

Wang, J., & Wang, Y. (2016). The Impact of Character Strengths on Employee Well-Being: The Mediating Effect of Work-Family Relationship. World Academy of Science, Engineering and Technology. International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 10(5), 1561-1569.

Wood, A.M., Linley, P.A., Maltby, J., Kashdan, T.B., & Hurling, R. (2011). Using Psychological Strengths Leads to Less Stress and Greater Self-Esteem, Vitality, and Positive Affect: Longitudinal Examination of the Strengths Use Questionnaire. Personality and Individual Differences, 50(1), 15-19.