مبانی معرفت شناسی اصلاح شده و میزان تأثیرات توماس رید بر آن

 پژوهشهای معرفت شناختی

مقاله 3، دوره 7، شماره 15، فروردین 1397، صفحه 59-89   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عباس یزدانی^{* 1}؛ حسینعلی نصراللهی²

¹دانشیار فلسفه دین دانشگاه تهران

²دانشجوی دوره دکتری فلسفه دین دانشگاه تهران

چکیده

معرفت شناسی اصلاح شده به عنوان مکتبی نوپا در فلسفۀ دین با انتقاد از مبناگروی کلاسیک و مدرن در باب معیار معقولیت باورهای دینی مدعی است باور به وجود خداوند، با صرف نظر از موفقیت یا عدم موفقیت براهینی که برای اثبات وجود خداوند ارائه شده­اند؛ همچنان می­تواند معقول باشد. ادعا شده است که معرفت شناسان اصلاح شده به میزان قابل توجهی از توماس رید (1796-1710) فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم متأثر بوده­اند. هدف این نوشتار این است که میزان صحت این ادعا را با پرداختن به مبانی معرفت شناسی اصلاح شده در آثار پلنتینگا، ولترستورف و آلستون، و نیز مطالعۀ مکتوبات رید و مقالات و کتبی که دربارۀ او نوشته شده است از یک سو، و تحلیل و تطبیق میان آنها از سوی دیگر بررسی کند. نتیجه این بررسی این است که هر چند معرفت شناسی اصلاح شده در مبانی معرفت شناسی عام از رید متأثر بوده است، اما به عنوان یک معرفت شناسی دینی نمی­توان ادعای اصلی این مدرسه یعنی پایه بودن باور به خداوند را به راحتی به رید منسوب کرد.

کلیدواژه‌ها

باورهای پایه؛ توماس رید؛ پلنتینگا؛ عقلانیت؛ معرفت شناسی اصلاح شده

مراجع

آلستون، ویلیام. پی. (1389). تجربه دینی، از کتاب درباره دین، ترجمه مالک حسینی و دیگران، تهران، هرمس.

 Alston, William P. (1993). Perceiving God. Ithaca and London: Cornell University Press.

Calvin, John. 1536. Institutes of the Christian Religion, VOL 1. Translated by Ford Lewis Battles. Westminster Press. Philadelphia. 1960.

Clifford, W. K. 1886. The Ethics of Belief, in Lectures and Essays. London: Macmillan and Co.

James, William. 1897. The will to Believe, In Essays in Popular Philosophy. Longmann Greens and Co. 1907

Plantinga, Alvin. 1967. God and Other Minds. Cornell University Press. Ithasa and London.

Plantinga, Alvin. 1983. Reason and Belief in God. In Faith and rationality. Ed by Plantinga, Alvin and Wolterstorff, Nicholas. Notre Dame University Press. Notre Dame, Indiana

Reid, Thomas. 1764. Inquiry into The Human Mind on the principles of common sense, London. 1823.

Reid, Thomas. 1785. Essays in the Intellectual power of Man. VOL I & II, Dublin.

Reid, Thomas. 1788. Essays on the Active Powers of Man. Ed by Knud Haakonssen and James A. Harris. EDINBURGH UNIVERSITY PRESS. 2010

Tuggy, Dale. 2006. Reid’s Philosophy of Religion. In Cambridge Companion to Thomas Reid. pp 289-312. Cambridge University Press.

Woltestorff, Nicholas. 1983. Can Belief in God Be Rational If It Has No Foundations? In Plantinga and Wolterstorff (eds) Faith and Rationality. Notre Dame. University of Notre Dame Press.