ارزیابـی مقاومت تعـدادی از ارقام توتون نسبت به پژمردگی فـوزاریومی و نماتـد ریشه‌گرهی در شرایط طبیعی مزرعه

گیاهپزشکی کاربردی

مقاله 3، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1394، صفحه 25-33   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرضیه شازده احمدی^* ؛ سید افشین سجادی

محققین مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش، بهشهر، مازندران، ایران

چکیده

قـارچ عـامل پـژمردگی فـوزاریـومی تـوتون (Fusarium oxysporum f.sp. nicotianae) و نـماتد ریـشـه­گـرهـی (Meloidogyne incognita)، از عوامل بیماری‌­زای خاکزی توتون در ایران و جهان هستند. کاشت ارقام مقاوم به این عوامل بیماری‌­زا، مطمئن­‌ترین و موثر­ترین روش کنترل خسارت آن در مناطق آلوده کشور می‌­باشد. در این بررسی، مقاومت شش رقم توتون شامل BCE، K17، HBT8 ،Burley Geel3، Burley BB163 و 21 Burley در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گرگان طی دو سال 94-1393 انجام شد. ارزیـابی مقاومت پژمردگی فوزاریومی بر اساس روش مورمان و همکاران با مقیاس 4-0 به طور هفتگی و ارزیابی مقاومت به نماتد ریشه­گرهی در انتهای فصل زراعی بر اساس تعداد گال، تعداد توده تخم و متوسط تعداد تخم در هر توده با مقیاس 10-0 انجام شد. ارزیابی شدت و سیر پیشرفت هر دو بیماری در ارقام مختلف نشان داد که شیوع این بیماری‌­ها با شروع فصل گرما و رطوبت هوا در مزرعه روندی افزایشی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که ارقام 21 Burley، Burley Geel3، Burley BB163 با شاخص حساسیت 8، 6 و 6 به ترتیب در گروه­‌های حساس و نیمه­حساس قرار گرفته، رقم K17 با شاخص حساسیت 4 در گروه نیمه مقاوم و ارقام BCE و HBT8 با شاخص حساسیت 2 نسبت به عوامل بیماری‌زای خاکزی در گروه مقاوم قرار گرفتند. بر این اساس ارقام BCE و HBT8 به عنوان مقاوم‌­ترین ارقام در شرایط مزرعه شناخته شدند

کلیدواژه‌ها

توتون؛ بیماری‌ خاکزاد؛ مقاومت به بیماری‌ها؛ فوزاریوم؛ پژمردگی

مراجع