واکاوی اثرات اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص‌های توسعه گردشگری روستایی مورد: گردشگری روستاهای شهرستان بروجرد

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

مقاله 5، دوره 7، شماره 26، خرداد 1397، صفحه 71-86   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید سعیدی راد¹؛ بهرام ایمانی²؛ بیژن رحمانی³؛ محمد رضا حسینی⁴

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی

²عضو هیات علمی گروه جغرافیای انسانی و آمایش دانشگاه شهید بهشتی

³عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی دانشگاه شهید بهشتی

⁴عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه آیت الله بروجردی

چکیده

با اجرای تحول تاریخی قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در سال 1389، جراحی اقتصادی دوران گذر از اقتصاد یارانه‌ای به اقتصاد رقابتی و آزاد پس از گذشت دو دهه انتظار، عملیاتی شد و تحقیقات در مورد این موضوع را از منظر نظارت و ارزیابی اثرات بعد از اجرا، وارد عرصه جدیدی نمود. از آن‌جایی که طرح هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی در رأس برنامه‌های تحول اقتصادی دولت قرارگرفته؛ اجرای این طرح گردشگری سکونتگاه‌های روستایی را نیز همگام با سایر بخش‌ها از سیاست‌های خود متأثر ساخته است. در تحقیق حاضر تلاشی صورت می‌گیرد تا اثرات هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص‌های توسعه گردشگری سکونتگاه روستایی شهرستان بروجرد، به صورت «ارزیابی حین اجرا» بررسی شود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی که جهت تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون همبستگی کندال تائوبی، اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره) استفاده می‌شود. در نهایت نتایج دلالت بر وجود رابطه معنادار بین شاخص‌های هدفمندی یارانه‌ها با شاخص‌های توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه دارد؛ بنابراین ارتقاء شاخص‌های عملکرد هدفمندی یارانه‌ها برای دستیابی به توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان بروجرد به‌مثابه یکی از راهبردهای اثرگذاری است که باید بیش ‌از پیش مورد توجه دولت قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

حمل و نقل؛ گردشگری روستایی؛ شهرستان بروجرد؛ هدفمندی یارانه‌ها

مراجع

• حافظ نیا، محمدرضا (1388): مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: انتشارات سمت.
• دینی ترکمانی، علی (1389): هدفمندسازی یارانه­ها: هدف‌ها و چالش‌ها. اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال بیست و پنجم، شماره 282-281.
• رحمانی، بیژن، شفیعی ثابت، ناصر و سعیدی راد، مجید. (1396): پیامدهای هدفمندسازی یارانه‌ها بر توانمندسازی ذینفعان محلی گردشگری و توسعه سکونتگاه‌های روستایی ناحیه گلدشت شهرستان بروجرد. پژوهش‌های دانش زمین، سال هشتم، شماره 32.
• فرج زاده، زکریا و نجفی، بهاءالدین. (1383): اثرات کاهش یارانة مواد غذایی بر مصرف‌کنندگان در ایران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال ششم، شماره 20.
• فرمانداری ویژه شهرستان بروجرد، معاونت عمرانی.1395. گزارش برخورداری‌های نقاط روستایی شهرستان بروجرد.
• کلانتری، خلیل (1385): پردازش و تحلیل داده‌ها در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی با استفاده از نرم‌افزار SPSS، تهران: نشر شریف، چاپ دوم.
• کلانتری، عباس و رحیمی، عباس (1385): بررسی اقتصادی سوبسید، مؤسسه مطالعات بازرگانی، چاپ سوم
• مرکز آمار ایران، (1395).
• میر محمدصادقی، جواد و مهناز رضازاده، (1391): محاسبه کشش‌های قیمت و درآمدی تقاضای گردشگری داخلی شهر اصفهان در سال‌های 88 و 90 (قبل و بعد از اجرای یارانه)، نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره 1، شماره 2، صفحه 55-66.

 

10- Adorno, V. Bernini, C.  Pellegrini, G. Do Capital Subsidies Affect Growth in the Tourism Industry?.

11- Blake, A  .,& Sinclai, M. (2003). TOURISM CRISIS MANAGEMENT: US Response to September 11,Annals of Tourism Research, Volume 30, Issue 4, , Pages 813–832

12- Dorward, A., Chirwa, E., Boughton, D., Crawford, E., Jayne, T., Slater, R.,... & Tsoka, M. (2008). Towards ‘smart’subsidies in agriculture? Lessons in recent experience in Malawi. Natural resources perspectives. 116.

13- EZEUDUJI, I. O. (2015). Building capabilities for sub-Saharan Africa’s rural tourism services performance. African Journal for Physical Health Education, Recreation and Dance: Supplement 1, 21, 68-75.

14- Fleischer, A  .,&Felsenstein, D. (2000). Support for rural tourism: Does it make a difference? ,Annals of Tourism Research, Volume 27, Issue 4, Pages 1007–1024.

15- Kothari, C.R. (2009). Research methodology, method and techniques (Second Revised Edition), New Age International Publishers. New Delhi: 1-401

 

16- OECD.(2005). Subsidy Reform and Sustainable Development; Economic, Environmental and social aspects.

17- Sirvavastave, D.k., C.Bhujanga Rao. (2003). Governments Subsidies in India Issues and Approach, National Institute for Public Finance and Policy.

18- Schubert, S. F.,& Gabriel Brida, J. (2008). Dynamic effects of subsidizing the tourism sector. Tourism Economics, 14(1), 57-80.

19- Tabor, S. R. (2002). Assisting the poor with cash: Design and implementation of social transfer programs. World Bank Social Protection Discussion Paper, 223.

20- Vrhovski, D. Földing, B., & Prebanic, S. (2014). Government subsidies efficiency analysis in the tourism sector in Croatia. In Faculty of Tourism and Hospitality Management in Opatija. Biennial International Congress. Tourism & Hospitality Industry (p. 161). University of Rijeka.