کارایی چند حشره‌کش‌ شیمیایی و زیستی در مهار کرم ساقه‌خوار اروپایی ذرت در دشت مغان

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 51، خرداد 1397، صفحه 57-66   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2018.541282

نویسندگان

مژگان مولائی؛ سلیمان جمشیدی^*

گروه گیاهپژشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه ایران

چکیده

 به منظور ارزیابی اثر چند حشره­کش بر مهار کرم ساقه­خوار اروپایی ذرت، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه مغان انجام شد. زمان اوج پرواز با تله­ فرمونی تعیین و سمپاشی با حشره­کش­های شیمیایی شامل  ایندوکساکارب، دلتامترین، دیازینون، فن­والریت، آلفاسایپرمترین + تفلوبنزورون و
حشره­کش زیستی بی­تی محتوی باکتری باسیلوس تورنژینسیس با سمپاش پشتی- شارژی با دز توصیه شده انجام شد. درصد تلفات کرم ساقه­خوار اروپایی ذرت و تعداد سوراخ­های ایجاد شده در ساقه در نسل اول و دوم بعد از 3 و 7 روز تعیین شد. صفات عملکرد و اجزای عملکرد شامل ارتفاع ذرت، وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه و بیولوژیک در زمان برداشت اندازه­گیری و ثبت شد. با وجودی که اثر حشره­کش بی­تی بر این آفت نسبت به شاهد معنی­دار بود اما در نهایت تغییری در میزان بهبود عملکرد و اجزای عملکرد مشاهده نشد.  اثر حشره­کش­های شیمیایی مورد استفاده بر درصد مرگ و میر و تعداد سوراخ در ساقه ناشی از کرم ساقه­خوار اروپایی تقریباً یکسان بود ولی
حشره­کش دیازینون تأثیر کمتری نسبت به سایرین نشان داد. همچنین، حشره­کش آلفاسایپرمترین + تفلوبنزورون و ایندکساکارب بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت اثر بهتری در مقایسه با سایر حشره­کش­ها نشان دادند. در نهایت استفاده از حشره­کش آلفاسایپرمترین + تفلوبنزورون برای مبارزه با کرم ساقه­خوار اروپایی در ذرت در منطقه مغان قابل توصیه می­باشد.

کلیدواژه‌ها

 آلفاسایپرمترین؛  ایندوکساکارب؛  تفلوبنزورون؛  فن والریت؛  کنترل بیولوژیک؛  مبارزه شیمیایی

مراجع

1. Arzani A (2004) Reproduction of Crops. Isfahan University Publisher: Isfahan. 398-430. 
2. Chapman AV, Kuhar TP, Schultz PB, Leslie TW, Fleischer SJ, Dively GP, Whalen J (2009). Integrating chemical and biological control of European corn borer in Bell Pepper. Journal of Econ. Entomology 102: 287-295.
3. Dadpour H (2006) Described Project of Using Biological Agents in Corn Farms of Moghan Agriculture and Animal Husbandry Association, Biological Research Department. 68 pp. [In Persian with English abstract]
4. FAO (2015) Tropical maize, Improvement and production. Food and Agriculture Organization of the united nations production and protection Series. No. 23. 363 pp
5. Gallagher EJ (1984) Cereal production. Butterworths. 354 pp.
6. Gianessi LP, Carpenter JE (1999) Agricultural biotechnology: Insect Control Benefits. National Center for Food and Agricultural Policy. Washington: 5–36.
7. Hudon M, LeRoux EJ (1986) Biology and population dynamics of the European corn borer (Ostrinia nubilalis) with special reference to sweet corn in Quebec. I. Systematics, morphology, geographical distribution, host range, economic importance. Phytoprotection, 67: 39-54.
8. Khanjani M (2005) Field Crops Pests in Iran. Bu-Ali Sina University Publications: Hamedan.
9. Masoero F, Gallo A, Zanfi C, Giuberti G and Spanghero M (2010) Chemical composition and rumen degradability of three corn hybrids treated with insecticides against the European corn borer (Ostrinia nubilalis). Animal Feed Science Technology 155: 25-32.
10. Mazaheri D, Majnoon Hosseini N (2005) Principles of General Agriculture. Tehran University Publishers: Tehran.
11. Mazurek, J., Hurej, M. and Jackowski, J (2005) The effectiveness of selected chemical and biological insecticides in control of European corn borer (Ostrinia nubililis Hbn.) on sweet corn. Journal of Plant Protection Research 45: 41-47.
12. Ministry of Jihad-e-Agriculture (2015) Agricultural Crop annual report Years (1393-94). Agricultural Statistics. Department of Information Technology, Ministry of Jihad –e- Agriculture 1: 33-35.
13. Mirhadi M (1989) Guides for Corn Pests and Diseases in Iran and the World. Scientific Information Center for Agriculture: Tehran. [in Persian}
14. Najafi Navaei A, Taghizadeh, M, Javan Moghaddam H, Osco, T, Attaran M (2002) The study of Trichogramma pintoi and Habrobracon hebetor efficiency in Moghan corn farms. The proceedings of 15^th Plant Protection Congress, Kermanshah, Iran. 327.