بررسی وضعیت قدرت منطقه‌ای ایران و ترکیه در چارچوب سند چشم‌انداز(2003 تا 2015)

فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

مقاله 7، دوره 14، شماره 42، فروردین 1397، صفحه 149-185   

نویسندگان

محمدرضا موثق¹؛ محمد ستوده آرانی^{* 2}

¹دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم

²عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران. استاد راهنما و نویسنده مسئول

چکیده

از ابلاغ سند چشم انداز 20 ساله ایران و ترکیه، بیش از نیمی از زمان اجرا سپری شده است. بر اساس اهداف سند، جمهوری اسلامی ایران باید در سال 1404 به قدرت اول منطقه از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، علمی، فناوری و سیاسی برسد؛ همچنین ترکیه نیز باید اول منطقه و جزء 10 کشور برتر اقتصادی دنیا بشود. اما بررسی مؤلفه‌های مؤثر در حوزه‌های اجتماعی، فناورانه، اقتصادی فرهنگ محیطی و سیاسی، در چارچوب الگوی تحلیل روند و روشSteep از مشتقات مدل Steep(v) که بر مبنای روش کتابخانه‌ای – اسنادی و تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع تطبیقی صورت گرفته نشان می‌دهد ایران از اهداف پیش‌بینی شده در کسب قدرت منطقه‌ای فاصله دارد و با روند فعلی امکان رسیدن به جایگاه اول در منطقه امری بسیار دشوار و دور از دسترس می‌باشد و در مقابل کشور رقیب ایران یعنی ترکیه با توجه به چشم‌انداز 2023، موفقیت‌های چشمگیری را در کسب قدرت منطقه‌ای به دست آورده و پیش‌بینی می‌شود در پایان اجرای سند چشم‌انداز به بیشتر اهداف پیش‌بینی شده، دست خواهد یافت. از این رو ایران برای جبران عقب‌ماندگی و رسیدن به جایگاه اول باید در مدیریت بخش‌های مختلف تجدیدنظر و تلاش چند برابری را در حوزه‌های مختلف به کار گیرد.

کلیدواژه‌ها

قدرت منطقه‌ای؛ روش تحلیل روند؛ خاورمیانه؛ سند چشم‌انداز؛ ایران و ترکیه

مراجع