طراحی الگوی سکوت سازمانی مبتنی بر رویکرد نظریه‌پردازی داده بنیاد

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

مقاله 4، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 43، خرداد 1397، صفحه 55-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید خدابنده¹؛ ناصر پورصادق^{* 2}؛ ناصر عسگری³

¹دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، رودهن، ایران

²دانشیار، دانشکده مدیریت راهبردی دانشگاه ملی دفاع ایران، تهران، ایران

³استادیار، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران

چکیده

سکوت سازمانی خودداری کارکنان از بیان نظرها و مشارکت فعال و موثر در حل مشکلات سازمان است که پدیده‌ای مخرب و منفی در عملکرد کارکنان می‌باشد و باعث کاهش بهره‌وری سازمان می‌شود. سازمان‌ها باید با اتخاذ راهکارها و اقدامات مناسب مانع از بروز سکوت سازمانی شوند. هدف این پژوهش طراحی الگوی سکوت سازمانی بود. این پژوهش جزء پژوهش‌های کیفی است و با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی در رشته مدیریت، مدیران اجرایی ستاد مرکزی و کارشناسان دارای بیش از 10 سال سابقه خدمت در ستاد مرکزی شهر تهران بودند که مجموعا 18 نفر با روش هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته گرد‌آوری و اعتبار داده‌ها و یافته‌ها با روش‌های بازبینی مشارکت‌کنندگان و بررسی خبرگان غیر شرکت‌کننده در پژوهش تایید شد. داده‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مجموعه ویژگی‌ها و باورهای مدیریت بر سکوت سازمانی تاثیر می‌گذارند. همچنین آثار سکوت سازمانی به دو بخش فردی و سازمانی تقسیم شد و عوامل زمینه‌ای (عوامل موثر بر ارتباطات، سیاست‌ها و فرایندهای سازمانی) و شرایط مداخله‌گر (مجموعه ویژگی‌های محیطی و سازمانی) برروابط حاکم تاثیر می‌گذارند.

کلیدواژه‌ها

سکوت سازمانی؛ الگوهای سکوت؛ رویکرد نظریه‌پردازی داده بنیاد