طراحی و تبیین مدل برآورد ریسک سیستماتیک به روش فوق ابتکاری در بورس اوراق بهادار تهران؛ رویکرد تطبیقی مدل اقتصاد سنجی و هوش مصنوعی

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

مقاله 2، دوره 9، شماره 35، تیر 1397، صفحه 19-49   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نعمت راستگو¹؛ حسین پناهیان^{* 2}

¹دانشجوی دکتری گروه حسابداری ، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی ، کاشان ، ایران

²گروه حسابداری ، واحد کاشان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، کاشان ، ایران

چکیده

ریسک سیستماتیک همواره یکی از مهمترین شاخص هایی  است که سرمایه گذاران و  تحلیل گران مالی در تصمیم‌گیری های مالی خود اهمیت ویژه ای برای آن قائل هستند .هدف این پژوهش ارائه مدلی جدید و مبتنی بر متغیر های حسابداری برای برآورد شاخص ریسک سیستماتیک یا همان بتا است به روش اقتصاد سنجی نوین آرفیما- فیگارچ که حافظه بلند مدت ریسک سیستماتیک را ارزیابی می‌کند. دوره زمانی  این پژوهش سال های  1385  تا 1394 است جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران  تعداد 174 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید . به همین منظور  ابتدا بتای ریسک سیستماتیک از طریق آرفیما – فیگارچ  محاسبه شد و سپس مدل های برآورد شده به روش اقتصاد سنجی رگرسیون گام به گام (انتخاب پیشرو ) و  روش هوش مصنوعی ( از طریق ترکیب الگوریتم های ژنتیک و پرواز پرندگان در انتخاب عوامل موثر و مدلسازی آن از طریق ترکیب و پیاده سازی الگوریتم ارزیاب سرمایه‏گذاری داده‏های پویای تکاملی  بر روی الگوریتم های مذکور)  مقایسه گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از سه نرم افزار اُکس متریکس  ، ایویوز و متلب استفاده گردید  . دقت پیش بینی دو مدل مبتنی بر اقتصاد سنجی و هوش مصنوعی از طریق محاسبه ضریب همبستگی بین تاهای برآورد شده و بتای آرفیا – فیگارچ  انجام شده که مدل مبتنی بر هوش مصنوعی با ضریب همبستگی 94 درصد  دقت پیش بینی به مراتب بالاتری را از خود نشان داد

کلیدواژه‌ها

ریسک سیستماتیک؛ مدل های گارچ؛ روش رگرسیون گام به گام؛ الگوریتم های هوش مصنوعی

مراجع