گفتمان به مثابه روش شناسی کارآمد در مطالعات روابط بین الملل

فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

مقاله 2، دوره 14، شماره 43، تیر 1397، صفحه 31-53   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

طیبه محمدی کیا^{* 1}؛ عبدالمجید مبلغی²

¹دانش آموخته دکتری روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی

²عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

گفتمان اخیرا در رشته ها و شاخه های علوم انسانی و علوم اجتماعی کاربرد فراوان و گسترده ای یافته است. گفتمان را عموما با نام فوکو و به عنوان نظریه ای تبارپژوهانه می شناسند اما این نظریه در عین حال کاربردی روش شناسانه نیز یافته است. تلاش ما برآن است که طی این نوشتار نشان دهیم گفتمان به چه معنا است و به کدام دسته از تاملات روش شناختی اشاره دارد و نیز خواهیم کوشید نشان دهیم که بهره گیری از گفتمان به مثابه یک روش شناسی در عرصه بین الملل چگونه شدنی و میسر می گردد و امکان بهره‌گیری روش شناختی از گفتمان را، به مثابه یک روش شناسی پسا-ساختارگرا در مطالعه حوزه بین الملل، به بحث خواهیم گذارد. جهت انجام این مهم مقاله در دو بخش اصلی و چند فراز فرعی سامان پذیرفته است. بخش نخست با عنوان گفتمان به مثابه نظریه و روش دربردارنده فراز‌هایی همچون؛ گفتمان از منظر فوکو شامل تبارشناسی و دیرینه شناسی و رویکرد روش شناسانه به گفتمان از منظر لاکلائو و موف است. بخش دوم با عنوان بهره گیری از روش شناسی گفتمان در مطالعات روابط بین الملل دربردارنده کاربست گفتمان در مطالعات روابط بین الملل و بازفهم روابط بین الملل ذیل مطالعات گفتمان است.

کلیدواژه‌ها

"گفتمان"؛ "روابط بین الملل"؛ "فوکو"؛ "روش شناسی"؛ "قدرت"

مراجع